TOBB EKONOMİ VE TEKNOLOJİ ÜNİVERSİTESİ

Adalet ve liyakat, üniversiteyle ilgili en sert ve en yaygın eleştirilerin merkezinde yer alıyor. 'Torpil' kelimesi, özellikle ortak eğitim (staj) yerleştirmeleri bağlamında defalarca tekrarlanıyor. Öğrenciler, not ortalaması düşük ama tanıdığı olanların en iyi kurumlara yerleştirildiğini, kendilerinin ise hak ettikleri halde açıkta kaldığını dile getiriyor. Staj başvuru formunda 'cumhurbaşkanı, milletvekili' gibi mesleklerin yer alması, bu sistemin adaletsizliğinin bir kanıtı olarak sunuluyor. Bu durum, okulun en önemli vaatlerinden birini baltalayan ve öğrencilerde büyük bir hayal kırıklığı ve güvensizlik yaratan temel bir sorun olarak görülüyor.

Akademik kadro, üniversitenin en çok övülen ve neredeyse tek tutarlı pozitif yanı olarak öne çıkıyor. Öğrenciler, özellikle mühendislik ve iktisat gibi bölümlerdeki hocaların yetkinliğini, özverisini ve ulaşılabilirliğini sıklıkla vurguluyor; hatta pek çok yorumda okulun katlanılabilir olmasının tek sebebinin hocalar olduğu belirtiliyor. Ancak bu olumlu tablo, Yabancı Diller Bölümü'ndeki (YDB) bazı okutmanların yetersizliği, idari kararlarla sevilen hocaların gönderilmesi ve 3 dönemlik sıkışık sistemin konuların derinlemesine işlenmesine engel olması gibi ciddi eleştirilerle gölgeleniyor. Öğrenciler, hocalar çok iyi olsa da sistemin kendisinin kaliteli bir eğitimi zorlaştırdığı görüşünde birleşiyor.

Üniversite, özellikle kuruluş ve ilk yıllarında sunduğu cömert burs olanaklarıyla tanınmaktadır. Türkiye derecesi yapan öğrencilere verilen yüksek miktarda aylık burs, ücretsiz yurt ve laptop gibi imkanlar, okulu cazip kılan en önemli faktörlerden biri olmuştur. Ancak zamanla bu konuda da eleştiriler artmıştır. Verilen laptopların mezuniyette geri istenmesi (daha sonra kaldırılan bir uygulama), burs miktarının enflasyon karşısında erimesi ve en önemlisi, staj için ödenen ücretin önce asgari ücretin 2/3'üne, sonra 1/3'üne indirilmesi ve tamamen kaldırılacağı söylentileri, bursların eski cazibesini yitirdiği algısını güçlendirmiştir. Birçok öğrenci, adayları 'sadece bursa kanıp gelmeyin' diyerek uyarmaktadır.

Derslerin işlenişi ve program yapısı, üniversitenin en temel sorun alanlarından birini oluşturuyor. Üç dönemlik sistemin getirdiği 12 haftalık sıkışık takvim, konuların yüzeysel geçilmesine ve öğrencilerin konuları sindirememesine neden oluyor. Yetersiz derslik sayısı, sürekli yaşanan ders çakışmaları ve kontenjan sorunları, öğrencilerin istedikleri dersleri almasını neredeyse imkansız hale getiriyor. Vize ve finallerin akşam saatlerine, hatta pazar günlerine konulması, yoğun programı daha da çekilmez kılıyor. Öğrenciler, bu sistemin kendilerini sürekli bir sınav ve ödev döngüsüne sokarak tükettiğini ifade ediyor.

Güvenlik ve denetimle ilgili yorumlar, okulun sıkı bir kontrol altında olduğunu ve eleştiriye pek tolerans göstermediğini ima etmektedir. Özellikle Ekşi Sözlük gibi platformlarda yazılan olumsuz yorumlar nedeniyle öğrencilerin veya asistanların rektör tarafından çağrılıp sorgulandığına dair birden fazla iddia bulunmaktadır. Bu durum, öğrenciler arasında bir otosansür mekanizması yaratmakta ve okulun imajını korumak için baskıcı bir tutum sergilendiği algısını güçlendirmektedir. Fiziksel güvenlikten ziyade, ifade özgürlüğü üzerindeki denetim ön plana çıkmaktadır.

Üniversitenin fiziksel yapısı, en istikrarlı ve en yoğun eleştirilen konudur. Yorumların neredeyse tamamı, okulun bir 'kampüs' olmaktan çok uzak, küçük, sıkışık ve yetersiz bir alana sahip olduğu yönündedir. 'Avuç içi kadar bahçe', 'minicik kütüphane', 'dershane' veya 'alışveriş merkezi' gibi benzetmeler sıkça kullanılmaktadır. Özellikle kütüphane ve fuaye gibi ortak çalışma alanlarının yetersizliği, öğrenciler arasında 'sandalye kapmaca' oynanmasına ve yer tutmak için eşya bırakılması gibi durumlara yol açmaktadır. Binaların modern ve temiz olması olumlu bir detay olarak belirtilse de, bu durum genel kampüs yoksunluğunu telafi edememektedir.

Kampüs içi ulaşım, temel olarak otopark ve yurt-okul arası geçiş sorunları etrafında şekilleniyor. Yurt ile okul arasına yapılan üst geçit olumlu bir gelişme olarak görülse de, otopark konusu ciddi bir şikayet kaynağıdır. Otoparkın küçük, yetersiz, zemininin bozuk (asfaltsız, çukurlu) ve güvenliksiz (kamerasız) olduğu belirtilmektedir. Düzensiz park etme alışkanlıkları ve manevra alanlarının kısıtlı olması da araçların zarar görmesine neden olmaktadır.

Üniversite, siyasi olayların ve öğrenci hareketlerinin pek yaşanmadığı, sakin bir ortama sahip olarak tanımlanıyor. Bu durum bazı öğrenciler tarafından 'kimsenin kimseye karışmadığı mis gibi bir ortam' olarak olumlu bulunurken, bazıları okulun TOBB ve hükümetle olan yakın ilişkisine, kampüste sıkça görülen siyasetçilere ve resmi plakalı araçlara dikkat çekiyor. Öğrencilerin genel olarak apolitik olduğu veya seslerini çıkarmaktan çekindiği, yapılan nadir protestoların ise etkisiz kaldığı ima ediliyor.

Sosyal yaşam, kampüs yapısıyla birlikte üniversitenin en zayıf ve en çok eleştirilen yönüdür. Yorumların ezici çoğunluğu, okulda sosyal hayatın 'yok' olduğu yönündedir. Bunun temel nedenleri olarak küçük ve kampüs hissi vermeyen fiziksel alan, şenlik gibi geleneksel üniversite etkinliklerinin yapılmaması veya sönük geçmesi ve öğrencileri sürekli ders çalışmaya iten yoğun 3 dönemlik akademik takvim gösterilmektedir. Öğrenciler, üniversite hayatının getirdiği sosyalleşme, eğlence ve kültürel etkinliklerden mahrum kaldıklarını, bunun yerine tüm zamanlarını ders ve sınavlarla geçirdiklerini belirtiyorlar. Kurulan arkadaşlıkların ise bu zorlu şartlar altında oluşan bir 'kader birliği' olduğu ifade ediliyor.

İsminde 'Teknoloji' kelimesi geçen bir üniversite için ironik bir şekilde, teknolojik altyapı en çok şikayet edilen konulardan biridir. Öğrencilere laptop dağıtılması olumlu bir başlangıç olsa da, okulun dijital sistemleri (ders kayıt, not görüntüleme, e-posta) 'sürekli çöken', 'kötü arayüze sahip' ve 'sorunlu' olarak nitelendirilmektedir. Özellikle her dönem başında ders kayıt sisteminin çökmesi kronik bir sorun haline gelmiştir. İnternet bağlantısının yavaşlığı ve binalardaki (özellikle amfilerdeki) klima yetersizliği de sıkça dile getirilen diğer teknolojik eksikliklerdir.

Üniversitenin konumu merkezi olarak kabul edilse de, ulaşım konusunda farklı deneyimler yaşanmaktadır. Bahçelievler gibi yakın merkezlere sık sık ring servislerinin olması olumlu bir gelişme olarak görülüyor. 2015 yılında Kızılay'dan başlatılan dolmuş seferleri de ulaşımı rahatlatan bir adım olarak kaydedilmiş. Ancak, özellikle Sincan ve Elvankent gibi uzak semtlerde oturan öğrenciler için ulaşımın hala sorunlu olduğu ve yolculuğun uzun sürdüğü belirtilmektedir.

Yabancı dil eğitimi ve uluslararası fırsatlar, üniversitenin en sorunlu ve en çok eleştirilen alanlarından biridir. Hazırlık eğitiminin, öğrencilere gerçekten İngilizce öğretmek yerine, onları sadece TOEFL sınavını geçmeye yönelik ezbere dayalı bir sisteme hapsettiği yönünde güçlü bir kanı vardır. Pek çok öğrenci, İngilizce seviyelerinin ilerlemek yerine gerilediğini belirtmektedir. Eğitim dilinin büyük oranda Türkçe olması, mezunların uluslararası piyasada rekabet gücünü zayıflatan bir faktör olarak görülmektedir. Ayrıca, 3 dönemlik yoğun sistemin Erasmus gibi uluslararası değişim programlarına katılmayı neredeyse imkansız hale getirdiği de sıkça vurgulanan bir diğer olumsuzluktur.

Yemek imkanları, üniversitenin en zayıf halkalarından biri olarak görülüyor. En temel ve en yaygın şikayet, uygun fiyatlı bir 'yemekhane'nin bulunmamasıdır. Okul içindeki restoranların (Nar, Sultan vb.) fiyatlarının yüksek, porsiyonlarının küçük ve lezzetlerinin vasat olduğu belirtilmektedir. 'Çatı' adlı mekanın açılması bir nebze rahatlama sağlamış olsa da, genel olarak öğrenciler yemek için ya fahiş fiyatlar ödemek ya da okul dışındaki Armada AVM gibi yerlere gitmek zorunda kalmaktadır. Ayrıca, ana binanın sürekli yemek kokması da bir diğer rahatsızlık konusudur.

Yurtlar, konfor ve sorunlar arasında gidip gelen çelişkili bir tablo sunmaktadır. Bir yandan odaların '5 yıldızlı otel' gibi lüks, konforlu ve modern olduğu neredeyse tüm yorumlarda kabul edilen bir gerçektir. Öte yandan, ciddi hijyen sorunları (musluktan kahverengi su akması, küvette kurtçuklar), yemekhane olmaması, katı kurallar (dönem tatilinde yurtta kalamama) ve özellikle ilk yıllarda yurt inşaatının bir türlü bitmemesi gibi önemli şikayetler bulunmaktadır. Yurt yönetimi de eleştirilerden payını almaktadır.

Üniversitenin imajı, bulunduğu şehre ve sektöre göre değişkenlik gösteren ikili bir yapıya sahiptir. Ankara'da, özellikle mühendislik ve sanayi çevrelerinde, 'TOBB ETÜ'lü' olmanın bir prestiji ve bilinirliği olduğu, mezunların saygıyla karşılandığı belirtilmektedir. Ancak, Ankara dışında, özellikle İstanbul'da, okulun tanınırlığının çok düşük olduğu ve isminin bile doğru anlaşılamadığı yönünde ciddi şikayetler vardır. Öğrenciler, okulun kendisini 'dershane' veya 'ticarethane' gibi gösteren kötü bir reklam politikası izlediğini, bu yüzden potansiyelini tam olarak yansıtamadığını düşünmektedir.

İdari yapı ve personel, üniversitenin en istikrarlı ve en sert eleştirilen alanıdır. Neredeyse tüm yorumlarda yönetim, öğrenci işleri ve diğer idari birimler; ilgisiz, ulaşılmaz, çözüm odaklı olmayan ve öğrenciyi mağdur eden bir yapıda olmakla suçlanmaktadır. 'Okul sizinle ilgilenmez', 'en götü kalkmış öğrenci işleri personeli', 'yönetimsel aksaklıklar çok fazla' gibi ifadeler bu genel kanıyı özetlemektedir. Öğrenciler, en basit işlemler için bile bürokrasiyle boğuşmak zorunda kaldıklarını ve okul tarafından sürekli dolandırıldıklarını hissettiklerini belirtmektedir. Bu durum, öğrencilerin okula olan aidiyetini ve güvenini temelden sarsan bir problem olarak öne çıkmaktadır.

İş ve kariyer olanakları, üniversite hakkındaki en çelişkili ve tartışmalı konudur. Bir yanda, ortak eğitim programının öğrencilere 1 yıla yakın iş tecrübesi kazandırdığı, özellikle Ankara merkezli savunma sanayii (Aselsan, TAI, Roketsan vb.) gibi kurumsal firmalarda staj ve mezuniyet sonrası iş imkanı sağladığı yönünde güçlü olumlu yorumlar bulunmaktadır. Bu öğrenciler, okulun kendilerine başka türlü elde edemeyecekleri bir network ve kariyer başlangıcı sunduğunu belirtir. Diğer yanda ise bu sistemin tamamen bir 'yalan' ve 'palavra' olduğu, yerleştirmelerin liyakate değil 'torpile' dayandığı, anlaşmalı firmaların çoğunun anlaşmasını feshettiği ve sistemin vaatlerini yerine getirmediği yönünde çok sert eleştiriler yer almaktadır. Bu grup, aynı fırsatların daha az yorucu bir sistemde, başka okullarda da bulunabileceğini savunmaktadır. Sonuç olarak, ortak eğitim sisteminin başarısı, büyük ölçüde öğrencinin bölümüne, hedeflerine ve en önemlisi 'tanıdıklarına' bağlı olarak değişmektedir.

Üniversitenin Ankara'daki konumu genel olarak avantajlı bulunmaktadır. Söğütözü'nde, şehrin merkezi noktalarına ve Bahçelievler, Kızılay gibi sosyal alanlara yakın olması, öğrencilerin şehir hayatına kolayca karışabilmesine olanak tanımaktadır. Ancak, okulun yoğun ve tatilsiz akademik takvimi, öğrencilerin bu avantajdan tam olarak faydalanamamasına ve Ankara'yı doyasıya yaşayamamasına neden olmaktadır. Dolayısıyla, konum iyi olsa da, öğrencilerin şehirle bütünleşmesi okulun kendi sistemi tarafından kısıtlanmaktadır.