İZMİR EKONOMİ ÜNİVERSİTESİ

Adalet ve eşitlik, üniversiteye yönelik en sert ve en yaygın eleştirilerin odak noktasını oluşturmaktadır. Yorumlarda, okul yönetiminin öğrencilere karşı adil olmadığı, keyfi kararlar aldığı ve öğrenci haklarını göz ardı ettiği yönünde güçlü bir kanı hakimdir. Özellikle derslerden kalma ve bırakma konusunda hocaların keyfi davrandığı, 'adamın götünden kan alırlar' gibi ifadelerle betimlenen bir katılık sergilendiği iddia edilmektedir. Kopya çekmenin ve hatta parayla ders geçmenin yaygın olduğu ve okulun buna karşı hiçbir önlem almadığı yönündeki şikayetler, dürüst öğrencilerin en büyük hayal kırıklıklarından biridir. Yönetimin, öğrencileri mağdur etmek ve daha fazla para kazanmak için sürekli yeni yollar bulduğu ('ticarethane' mantığı) sıkça tekrarlanmaktadır. Burslu ve burssuz öğrenci ayrımı yapıldığına dair endişeler olsa da, bazı burslu öğrenciler bu ayrımı hissetmediklerini belirtmiştir. Genel olarak, öğrenciler arasında kuralların herkese eşit uygulanmadığı ve yönetimin öğrenci odaklı bir adalet anlayışından uzak olduğu algısı oldukça yaygındır.

Akademik kadro, üniversitenin en çok övülen ve en güçlü yanı olarak dikkat çekmektedir. Yorumların büyük çoğunluğu, hocaların Türkiye'nin ve dünyanın saygın üniversitelerinden mezun, özel sektör tecrübesi olan, alanlarına hakim ve ulaşılabilir kişiler olduğunu vurgulamaktadır. Öğrencilerle birebir ilgilenmeleri ve onları geliştirmeye yönelik çabaları sıkça takdir edilmektedir. Ancak bu olumlu tablonun yanında, bazı eleştiriler de mevcuttur. Kimi hocaların aşırı sert veya tam tersi umursamaz olduğu, notlandırmada adaletsizlik yaşandığı ve özellikle son yıllarda kaliteli hocaların okuldan ayrıldığı yönünde endişeler dile getirilmiştir. Ayrıca, İngilizce ders anlatma yetkinliği olmayan bazı hocalara bu görevin verilmesi ve öğrencilerin şikayetleri üzerine eğitim seviyesinin düşürüldüğü iddiaları da akademik kaliteye yönelik olumsuz görüşler arasındadır. Genel kanı, potansiyeli çok yüksek bir akademik kadroya rağmen, bu potansiyelin zaman zaman yönetimsel ve yapısal sorunlar nedeniyle tam olarak yansıtılamadığı yönündedir.

Burs ve maddi olanaklar, üniversitenin en çelişkili yönlerinden biridir. Bir yandan, özellikle tam burslu öğrencilere sunulan aylık nakit destek, ücretsiz yurt, kira yardımı gibi imkanlar 'bulunmaz bir fırsat' ve 'çok cömert' olarak nitelendirilerek sıkça övülmektedir. 7+2 sistemi gibi bursun kesilme riskini azaltan uygulamalar da öğrenciler tarafından olumlu karşılanmıştır. Ancak diğer yandan, üniversitenin genel mali politikası sert bir şekilde eleştirilmektedir. 'Ticarethane' algısının temelinde, sürekli artan okul ücretleri (özellikle dolar kuruna endeksli olduğu dönemlerde ve son yıllardaki fahiş TL artışları), diploma parası, teknoloji hizmet bedeli gibi ek ücretler ve bursun yaz okulunda geçerli olmaması yatmaktadır. Bu durum, burslu öğrencilerin dahi beklenmedik maliyetlerle karşılaştığını göstermektedir. Sonuç olarak, üniversite bir eliyle cömert burslar sunarken, diğer eliyle aldığı ek ücretler ve zamlarla bu olumlu imajı zedelemektedir.

Dersler ve müfredat, üniversite hakkındaki en çelişkili ve tartışmalı konulardan biridir. Özellikle mühendislik ve yazılım gibi bölümlerde, seçmeli ders havuzunun genişliği ve programın çok yönlülüğü övgü alırken, genel kanı ders yönetiminin sorunlu olduğu yönündedir. Yorumlarda en sık tekrarlanan şikayetler; zorunlu derslerin birbiriyle çakışması, önemli derslerin açılmaması veya komik kontenjanlarla açılması, sürekli değişen ve öğrencileri mağdur eden müfredat düzenlemeleri ve ders geçmenin zorlaştırılmasıdır. Özellikle 'myconlab' gibi ek ücret gerektiren ödev sistemleri ve yaz okulunda alınamayan ikinci yabancı dil dersleri, okulun 'ticarethane' olarak algılanmasına neden olan unsurlar olarak öne çıkmaktadır. Kısacası, ders içerikleri ve program çeşitliliği bazı öğrenciler için tatmin ediciyken, derslerin planlanması, seçimi ve idari yönetimi genel bir memnuniyetsizlik kaynağıdır.

Üniversitedeki güvenlik ve denetim uygulamaları, öğrenciler tarafından genellikle olumsuz ve baskıcı olarak nitelendirilmektedir. Güvenlik görevlilerinin 'lise bebesi gibi' davrandığı ve öğrencilerle kovalamaca oynadığı yönünde eleştiriler bulunmaktadır. Kampüs girişindeki turnikeler, 'okul mu hapishane mi belli değil' yorumlarına neden olarak özgürlüğü kısıtlayıcı bir unsur olarak görülmektedir. Sigara yasağının katı bir şekilde uygulanması, güvenlik personelinin öğrencileri sürekli denetlemesine yol açmıştır. Yakın tarihli bir yorumda, bir öğrencinin misafirini gizlice içeri sokmaya çalışması üzerine kimliklerinin fotoğrafının çekilmesi ve tutanakla tehdit edilmesi, güvenlik uygulamalarının orantısız ve katı olabildiğini göstermektedir. Genel algı, okulun öğrencilere birer yetişkin gibi davranmak yerine, sıkı denetim altında tutulması gereken bireyler olarak yaklaştığı yönündedir.

Kampüs yapısı, üniversiteye yönelik en istikrarlı ve yaygın eleştirilerin başında gelmektedir. Yorumların neredeyse tamamı, okulun fiziki yapısının geleneksel bir üniversite kampüsü beklentisini karşılamadığını belirtmektedir. 'Otelden bozma' ifadesi, okulun kökenini ve mevcut yapısını tanımlamak için sıkça kullanılmaktadır. Kampüsün küçük, yeşil alandan yoksun, binaların sıkışık ve dar bir bahçeden ibaret olduğu yönündeki görüşler hakimdir. Spor alanlarının (futbol ve basketbol sahaları) yeni binalar yapılmak üzere yıkılması, öğrenciler arasında büyük bir hayal kırıklığı yaratmıştır. Kimi öğrenciler, binaların iç dekorasyonunu ve modern yapısını olumlu bulsa da, genel atmosferin 'lise' veya 'kolej' havasında olduğu ve bunaltıcı olabildiği sıkça dile getirilmektedir. Buna karşın, okulun Balçova'daki konumu, bir tarafının orman diğer tarafının deniz manzarasına sahip olması, az sayıda da olsa bazı öğrenciler tarafından olumlu bir özellik olarak görülmüştür.

Verilen metinlerde bu konu hakkında detaylı bir yoruma rastlanmamıştır. Yalnızca bir yorumda okulun 'labirent gibi' olduğu ve bloklar arası kot farkı nedeniyle birinin düştüğü belirtilmiştir. Bu, kampüs içi dolaşımın karmaşık ve bazı noktalarda tehlikeli olabileceğine dair küçük bir ipucu vermektedir.

Üniversitedeki siyasi atmosfer, yorumlarda çelişkili bir şekilde ele alınmıştır. Genel olarak okulun apolitik bir havaya sahip olduğu ve büyük siyasi gruplaşmaların yaşanmadığı anlaşılmaktadır. Kimi öğrenciler bunu olumlu bir özellik olarak görerek, "örgütleşmelerin, kavgaların lisede kalması gerekiyor" şeklinde yorumlamıştır. Ancak, diğer yandan okul yönetiminin siyasi ifade özgürlüğüne karşı baskıcı bir tutum sergilediği iddiaları da mevcuttur. Özellikle Gezi Parkı eylemleri sırasında öğrencilerin pankart açmasının engellenmesi ve tören öncesi üstlerinin aranması gibi olaylar, yönetimin eleştirel seslere tahammülsüzlüğünü gösteren örnekler olarak sunulmuştur. Ayrıca, akademisyenlerin politik yönden aktif olmalarının engellendiği ve bu durumun akademik özgürlüğü kısıtladığı da belirtilmiştir. Sonuç olarak, kampüste öğrenci bazında belirgin bir siyasi hareketlilik olmasa da, yönetim düzeyinde siyasi ifadelere karşı bir kontrol ve baskı mekanizmasının var olduğu anlaşılmaktadır.

Sosyal yaşam, üniversitenin en zayıf halkalarından biri olarak görülmektedir. Yorumlarda 'sosyal faliyetler sıfırın altındadır' gibi kesin ifadelerle büyük bir eksikliğe işaret edilmektedir. Bahar şenliklerinin ya hiç yapılmadığı ya da 'komik' ve 'yetersiz' olduğu, hatta Demet Akalın gibi isimlerin davet edilmesiyle alay konusu olduğu sıkça belirtilmiştir. Öğrenci kulüplerinin çoğunun pasif olduğu veya sadece 'içme ve partileme üzerine kurulu' olduğu yönünde güçlü bir eleştiri vardır. Sinema ve tiyatro gibi aktif olmaya çalışan kulüplere ise okul yönetiminin yeterli bütçe ayırmayarak onları istifanın eşiğine getirdiği anlatılmaktadır. Kampüsün fiziki yapısının küçüklüğü ve sosyal alanların kısıtlı olması da bu olumsuz tabloyu pekiştirmektedir. Kısacası, öğrenciler üniversitenin akademik vaatlerinin aksine, canlı ve zengin bir sosyal hayat sunma konusunda tamamen yetersiz kaldığını düşünmektedir.

Üniversitenin teknolojik altyapısı, özellikle öğrenci bilgi sistemi 'Oasis' ve internet bağlantısı, yıllardır süregelen ve çözülemeyen bir sorun yumağı olarak betimlenmektedir. Oasis sistemi, ders seçim dönemlerinde istisnasız olarak çökmesiyle ünlüdür. '4 yıldır daha çökmeden ders seçilebildiğini görmedim' gibi ifadeler, sorunun ne kadar kronikleştiğini göstermektedir. Sistem, performans sorunları, karmaşık arayüzü ve mantıksız işleyişiyle öğrencilere 'saç baş yoldurtan' bir deneyim sunmaktadır. Okul tarafından verilen laptopların kalitesinin zamanla düştüğü, arızalandığında servis sürecinin çok uzun sürdüğü ve öğrencilere hediye edilmek yerine geri istenmesi de eleştirilmektedir. 'Teknoloji hizmet bedeli' adı altında alınan paranın karşılığının alınamadığı, internetin 'yerlerde süründüğü' ve kütüphanedeki bilgisayarların 'boktan' olduğu yönündeki yorumlar, teknolojik altyapının genel olarak büyük bir hayal kırıklığı yarattığını ortaya koymaktadır.

Üniversiteye ulaşım, öğrenciler için önemli bir sorun olarak görülmektedir. Yorumlarda en sık dile getirilen problem, özellikle akşam saatlerindeki yoğun trafiktir. Okul çıkışında metroya ulaşmanın otobüsle 40-50 dakika veya daha uzun sürebildiği belirtilmiştir. Yakın zamanda açılacak bir AVM ile bu sorunun daha da büyüyeceği endişesi hakimdir. Bazı öğrenciler okulun konumunu 'dağın başı' olarak nitelendirerek ulaşımın zorluğuna dikkat çekerken, diğerleri ise bu eleştiriyi abartılı bularak Mithatpaşa Caddesi'ne veya Konak gibi merkezi yerlere ulaşımın aslında rahat olduğunu savunmaktadır. Otobüslerin (özellikle 169 numaralı hattın) aşırı kalabalık olması da sıkça tekrarlanan bir şikayettir. Genel olarak, özel aracı olmayan öğrenciler için ulaşımın zaman alıcı ve yorucu olduğu, ancak okulun tamamen izole bir konumda olmadığı anlaşılmaktadır.

Yabancı dil eğitimi, özellikle İngilizce hazırlık programı, üniversitenin en güçlü ve en çok övülen yönlerinden biridir. Hazırlık sınıfındaki eğitimin 'kaliteli', 'sıkı', 'disiplinli' ve 'yeterli' olduğu, hocaların çoğunun yabancı olması sayesinde öğrencilerin dili etkin bir şekilde öğrendiği sıkça vurgulanmaktadır. Birçok öğrenci, okul sayesinde İngilizce konuşabildiğini ve dildeki önyargılarını kırdığını belirtmiştir. Zorunlu ikinci yabancı dil dersleri de CV için bir avantaj olarak görülmektedir. Erasmus ve SUNY gibi yurt dışı programlarının ve bağlantılarının kuvvetli olması da önemli bir artıdır. Ancak, bu son derece olumlu tablonun karşısında, uluslararası öğrenci kabul sürecinde yaşanan ve 'korkunç' olarak nitelendirilen bir deneyim de bulunmaktadır. Bir yabancı adayın, uluslararası ofisin '0 iletişim becerisi' ve varsayımlara dayalı önyargılı tutumu nedeniyle başvuru sürecinde büyük sorunlar yaşadığını anlatan yorum, bu alandaki tekil ama çok sert bir eleştiriyi temsil etmektedir.

Üniversite içerisindeki yeme-içme olanakları, istisnasız bir şekilde tüm yorumlarda olumsuz olarak değerlendirilmektedir. En sık tekrarlanan şikayet, yemeklerin ve ürünlerin 'pahalı' olmasıdır. Okul içindeki hizmeti sağlayan 'Firuz Catering' firması, fahiş fiyat politikası nedeniyle sürekli eleştiri odağı olmuştur. Öğrenciler, bir makarnaya 18 TL gibi yüksek fiyatlar vermek istemediklerini belirtirken, yemekhane menüsünün de 14-15 TL civarında ve lezzetinin 'ortalama' olduğunu ifade etmişlerdir. Okulun karşısındaki ve çevresindeki mekanların daha ucuz alternatifler sunduğu, ancak buralara gitmek için yürümek gerektiği belirtilmiştir. Sonuç olarak, özellikle maddi durumu kısıtlı öğrenciler için kampüs içinde uygun fiyatlı ve kaliteli yemek bulmanın ciddi bir sorun olduğu anlaşılmaktadır.

Yurtlar ve barınma olanakları genel olarak olumsuz bir tablo çizmektedir. Okulun kendi yurdunun kaliteli olduğu ancak pahalı bulunduğu belirtilmektedir. En büyük eleştiri, yurda yerleşme sistemine yöneliktir; Ankara veya Iğdır'dan gelmenin bir öncelik yaratmadığı, kayıtta 'hızlı' olmanın tek kriter olduğu 'salakça bir sistem' olarak tanımlanmıştır. Okul çevresindeki özel yurtların kiraları ise '3 kişilik oda fiyatı, 2+1 ev kirasıyla eşdeğer' denilerek fahiş bulunmuştur. Okulun yakınında ev kiralamak da pahalıdır ve öğrencilere daha içerilerde veya Üçyol gibi daha uzak ama makul bölgelerde ev aramaları tavsiye edilmektedir. Erken dönemlerde, öğrencilerin otelde konaklatılması gibi geçici çözümler sunulsa da, genel olarak öğrenciler için okula yakın, uygun fiyatlı ve adil bir barınma imkanı bulmanın zor olduğu anlaşılmaktadır.

Üniversitenin imajı, yorumlarda keskin bir şekilde ikiye ayrılmıştır. Bir yanda, özellikle İzmir Ticaret Odası bağlantısı ve güçlü akademik kadrosu sayesinde 'İzmir'in en iyi vakıf üniversitesi' ve 'kaliteli bir eğitim kurumu' olarak görülen bir imaj vardır. Ancak, çok daha baskın olan diğer görüş, üniversitenin bir 'ticarethane' olduğu yönündedir. Bu algı, fahiş ücretler, sürekli zamlar, öğrenci odaklı olmayan yönetim anlayışı ve sosyal hayata yatırım yapılmaması gibi nedenlerle güçlenmektedir. 'Zengin züppesi okulu', 'tiki yuvası' gibi tanımlamalar, öğrenci profilinin yarattığı olumsuz imajı pekiştirmektedir. Birçok mezun, okulun adının CV'lerinde bir avantaj sağlamadığını, hatta bazen dezavantaj olabildiğini ve mezun olmaktan 'utanç duyduğunu' dile getirmiştir. Dolayısıyla, dışarıya yansıtılmaya çalışılan prestijli imaj ile öğrencilerin ve mezunların zihnindeki 'paragöz' ve 'gösterişçi' imaj arasında büyük bir uçurum bulunmaktadır.

İdari personel, özellikle de öğrenci işleri, üniversite hakkındaki en yoğun ve en olumsuz eleştirilerin merkezinde yer almaktadır. Yorumlarda 'başarısız', 'problemli', 'beceriksiz', 'dangalak' gibi çok sert ifadelerle tanımlanan öğrenci işleri, neredeyse tüm öğrenciler için bir kabus olarak betimlenmektedir. Personelin, geçmişte özel lise tecrübesine sahip olması ve üniversite sistemine yabancı olması, sorunların temel kaynağı olarak gösterilmiştir. Öğrenciler, en basit işlemler için bile (ders kaydı, belge alma, müfredat bilgisi) sorun yaşadıklarını, personelin ilgisiz, kaba ve çözüm odaklı olmadığını sürekli olarak dile getirmektedir. Dekan ve rektör gibi üst düzey yöneticilerin de öğrencilere zaman ayırmadığı, sorunlara duyarsız kaldığı ve hatta alaycı cevaplar verdiği iddia edilmektedir. Nadiren de olsa bazı görevlilerin yardımsever olduğu belirtilse de, genel kanı, idari yapının öğrenci hayatını kolaylaştırmak yerine zorlaştıran, kronik bir problem olduğu yönündedir.

İş ve kariyer olanakları konusunda yorumlar belirgin bir çelişki sergilemektedir. Üniversitenin İzmir Ticaret Odası tarafından kurulmuş olması, başlangıçta staj ve iş bulma konusunda büyük bir avantaj olarak görülmüş ve bu yönde beklentiler oluşmuştur. Ancak, özellikle son yıllardaki yorumlar bu beklentinin karşılanmadığını göstermektedir. Birçok öğrenci, Ticaret Odası bağlantısının staj bulmada 'alakası olmadığını', kariyer merkezinin 'gülünç cevaplar verdiğini' ve referansı olmayan öğrencilere yardımcı olamadığını belirtmektedir. 'Garantili staj projesi' gibi vaatlerin askıya alınması da hayal kırıklığı yaratmıştır. Diğer yandan, özellikle mühendislik ve yazılım gibi bölümlerden mezun olan bazı öğrencilerin, yurt içinde ve yurt dışında (Facebook, Google, IBM gibi) prestijli şirketlerde iş bulduğu ve başarılı kariyerler izlediği görülmektedir. Bu durum, üniversitenin sağladığı teknik eğitimin piyasada bir karşılığı olduğunu, ancak kurumsal destek ve staj olanakları konusunda ciddi zafiyetler yaşandığını düşündürmektedir.

İzmir şehriyle ilgili genel algı oldukça olumludur. Yorumlarda İzmir 'güzel', 'yaşanılası' bir şehir olarak tanımlanmaktadır. Üniversitenin konumu, Balçova'nın olanakları sayesinde avantajlı görülmektedir. Öğrencilerin ders aralarında veya sonrasında gidebilecekleri Agora, Kipa gibi alışveriş merkezleri, İnciraltı'ndaki kafeler ve sahile yakınlık, şehirle entegre bir üniversite hayatı için fırsatlar sunmaktadır. Bir yorumcu, Balçova'yı İzmir'in en yaşanılası yeri olarak nitelendirmiştir. Ancak, bu olanaklardan faydalanmanın önündeki en büyük engelin, özellikle akşam saatlerindeki trafik ve toplu taşıma sorunları olduğu da unutulmamalıdır. Özetle, okulun bulunduğu çevre ve İzmir şehri, öğrencilere keyifli bir yaşam sunma potansiyeline sahiptir.