İSTANBUL 29 MAYIS ÜNİVERSİTESİ

Üniversite içindeki adalet ve eşitlik algısı, en yoğun ve en olumsuz eleştirilerin toplandığı alanlardan biridir. Öğrenciler arasında, İlahiyat Fakültesi'nin okul yönetiminde orantısız bir güce sahip olduğu ve diğer bölümlerin ikinci plana atıldığı yönünde yaygın bir kanı bulunmaktadır. Bu durum, 'okulun ağası, paşası ilahiyatlardır' gibi keskin ifadelerle dile getirilmektedir. Bu algılanan eşitsizliğin, sosyal etkinlik izinlerinden akademik kadro ve kontenjan dağılımına kadar birçok alanda kendini gösterdiği iddia edilmektedir. Ayrıca, bazı bölümlerde kopya çeken öğrencilere göz yumulduğu ve idari personelin keyfi veya tanıdıklığa dayalı kararlar aldığına dair şikayetler de adalet duygusunu zedeleyen diğer önemli faktörlerdir.

Akademik kadro ve eğitim kalitesi konusunda üniversite hakkında keskin bir şekilde ayrışan, çelişkili görüşler mevcuttur. Yorumların bir kısmı, özellikle Tarih, Felsefe ve Mütercim-Tercümanlık gibi bölümlerdeki akademik kadroyu Türkiye'nin önde gelen üniversitelerinden gelen, alanında yetkin ve hatta uluslararası tanınırlığa sahip (örn. Emrah Safa Gürkan, Obama'nın çevirmeni) isimlerden oluştuğunu belirterek övmektedir. Bu görüşe göre okul, akademisyen yetiştirme misyonuyla hareket eden, zorlu ve disiplinli bir eğitim vermektedir. Ancak son yıllara ait yorumlarda bu olumlu tabloya taban tabana zıt, çok sert eleştiriler de yer almaktadır. Bazı öğrenciler, hocaları 'niteliksiz' olarak tanımlarken, özellikle Tarih bölümündeki bazı akademisyenlerin öğrencilerin motivasyonunu ve akademik hayallerini yıktığına dair ciddi iddialarda bulunmaktadır. Bu durum, üniversitenin akademik kalitesinin bölümlere ve hatta hocalara göre büyük farklılıklar gösterdiğine ve genel bir standarttan bahsetmenin zor olduğuna işaret etmektedir.

Burs ve maddi destek olanakları, üniversitenin en çok övülen ve en güçlü olduğu alandır. Yorumcular, okulun özellikle tam burslu öğrencilere yurt, yemek ve nakit burs gibi çok cömert imkanlar sunduğunu ve bir öğrencinin ailesinden hiç destek almadan İstanbul'da okuyabilmesine olanak tanıdığını vurgulamaktadır. Bu durum, okulun 'gerçek bir vakıf üniversitesi' olduğu ve para odaklı hareket etmediği yönündeki algıyı güçlendirmektedir. Ayrıca, piyasadaki fahiş artışlara rağmen okul ücretlerinin makul seviyede tutulması da takdir edilen bir diğer politikadır. Tek olumsuz ima, bu cömertliğin karşılığında öğrenciden 'ideallerini satmasının' beklenebileceği yönündeki üstü kapalı eleştiridir.

Üniversitedeki derslerin yapısı ve işlenişi, öğrenciler tarafından hem olumlu hem de olumsuz yönleriyle değerlendirilmektedir. Derslerin zorlayıcı olması, geçme notunun 70 gibi yüksek bir puana sabitlenmesi ve makale, analiz, sunum gibi yoğun ödevlendirme sistemi, akademik gelişime katkı sağlayan pozitif unsurlar olarak görülmektedir. Ancak, özellikle %30 İngilizce eğitim veren bölümlerde yaşanan bir sorun, genel memnuniyeti düşürmektedir. Öğrenciler, zorunlu İngilizce AKTS'sini doldurmak için kendi alanlarıyla ilgisiz, farklı bölümlerden dersler almak zorunda kaldıklarını ve bu durumun kendi alanlarında uzmanlaşmalarını engellediğini belirtmektedirler. Bu durum, ders programlamasındaki bir yapısal soruna işaret etmektedir.

Üniversitede güvenlik ve denetim iki farklı boyutta algılanmaktadır. Bir yanda, kampüsün fiziki güvenliği ve asayişi son derece olumlu bir tablo çizmektedir. Öğrenciler, hırsızlık gibi olayların hiç yaşanmadığını ve eşyalarını ortada bıraksalar bile güvende olduğunu belirtmektedir. Bu durum, okulun az ve 'tok' bir öğrenci profiline sahip olmasına bağlanmaktadır. Diğer yanda ise, 'denetim' kavramı, yönetim tarafından uygulanan sosyal ve ideolojik bir baskı olarak algılanmaktadır. Öğrencilerin kılık kıyafetinden (şortla gezmek) sosyal etkinliklerine kadar müdahale eden, 'sıkı ve otoriter' bir yönetim anlayışından şikayet edilmektedir. Dolayısıyla, kampüs fiziki olarak güvenli olsa da, öğrenciler kendilerini özgür ve denetimden uzak hissetmemektedir.

Kampüs yapısı, üniversitenin en çok tartışılan ve zamanla en büyük değişimi gösteren özelliğidir. Öğrenciler, Üsküdar Bağlarbaşı'nda bulunan eski kampüsü konumu, atmosferi ve yeşil alanlarıyla överken, Ümraniye Elmalıkent'teki yeni kampüse karşı genel bir memnuniyetsizlik hakimdir. Yeni kampüsün kütüphanesi büyük ve modern bulunarak takdir edilse de, kampüsün geneli 'beton yığını', 'soğuk', 'ruhu olmayan' ve 'yeşilden yoksun' gibi ifadelerle sert bir şekilde eleştirilmektedir. Ayrıca, yeni kampüsün fiziki koşullarına (güneş almaması, sürekli rüzgarlı olması, kışın çok soğuk olması, tavandan su akması gibi) dair ciddi şikayetler bulunmaktadır. Bu durum, öğrencilerin kampüs algısının fiziki konfor ve estetikten ne denli etkilendiğini göstermektedir.

Kampüs içi ulaşım konusunda tek ve önemli bir sorun öne çıkmaktadır: Kız yurduna giden servis hizmeti. Kampüse yaklaşık 20 dakikalık yürüme mesafesinde olan kız yurdu için sağlanan servislerin zamanla azaltıldığı ve hatta iptal edildiği belirtilmektedir. Yürüme güzergahının güvenli olmaması, bu sorunu daha da kritik hale getirmektedir. Öğrenciler ve veliler, bu durumun okul yönetimi tarafından çözülmesi gereken acil bir mesele olduğunu vurgulamaktadır.

Yorumlar, üniversitenin belirli bir siyasi ve ideolojik duruşu olduğu ve bunun kampüs hayatına yansıdığı yönünde güçlü izlenimler içermektedir. Yönetimin 'klasik AKP kafası' olarak tanımlanması, 10 Kasım'da anma sireni çalınmaması gibi olaylar, kurumun resmi ideolojiyle arasına mesafe koyduğunu düşündürmektedir. Yakın tarihli bir mezuniyet töreninde Türk bayrağı ve Atatürk portresinin bulunmaması, ancak sahneden siyasi mesajlar verilmesi ve aynı zamanda eleştirilen markaların ürünlerinin ikram edilmesi, öğrenciler tarafından 'bu ne perhiz bu ne lahana turşusu' denilerek tutarsızlık olarak değerlendirilmiştir. Bu durum, üniversitenin homojen bir siyasi atmosfere sahip olduğu ve farklı görüşteki öğrencilerin kendilerini dışlanmış hissedebileceği algısını güçlendirmektedir.

Sosyal yaşam, neredeyse tüm yorumcuların birleştiği, üniversitenin en zayıf ve en çok eleştirilen yönüdür. Okulda etkinlik ve eğlence adına 'hiçbir şey yapılmadığı', yapılan birkaç etkinliğin ise 'cringe' etkisi yarattığı belirtilmektedir. Yönetimin, öğrencilerin sosyalleşmesini teşvik etmek yerine ders çalışmalarını istediği ve kulüp aktivitelerini iptal ettiği yönünde güçlü bir kanı vardır. Öğrenci profilinin homojen olması ve farklılıklara yer verilmemesi de sosyal hayatın sığ kalmasının bir diğer nedeni olarak gösterilmektedir. Üniversite bu yönüyle 'lise', 'akademi kursu' veya 'ders odaklı bir okul' olarak nitelendirilmekte ve canlı bir üniversite hayatı hayal edenler için büyük bir hayal kırıklığı olacağı sıkça vurgulanmaktadır.

Üniversitenin teknolojik altyapısı hakkında sınırlı sayıda fakat belirgin yorumlar bulunmaktadır. Sınıfların genel olarak teknolojik donanıma sahip ve modern olduğu belirtilse de, bazı temel altyapı sorunlarının yaşandığı görülmektedir. Özellikle yeni kampüste bir dönem klima ve kalorifer sistemlerinde sorun yaşanması, öğrencilerin konforunu olumsuz etkilemiştir. Yönetim Bilişim Sistemleri (YBS) gibi teknoloji odaklı bir bölüm için laboratuvar ve bilgisayar altyapısının daha iyi olması gerektiği de dile getirilen bir diğer eleştiridir. Bu durum, genel olarak modern bir görünüm sunulsa da, altyapının bazı noktalarda yetersiz kalabildiğini göstermektedir.

Üniversitenin yeni kampüsünün konumu ve ulaşım imkanları, öğrenciler için önemli bir sorun teşkil etmektedir. Eski Bağlarbaşı kampüsünün Üsküdar, Altunizade gibi merkezi noktalara yakınlığına alışkın olan öğrenciler için, Şile otoyolu üzerinde, Ümraniye'de yer alan yeni konum 'rezalet' olarak nitelendirilmektedir. Kampüsün hemen önünden otobüs geçmesi ve yakınına metro durağı yapılıyor olması olumlu bulunsa da, metronun yürüme mesafesinin 10-15 dakika sürmesi ve çevrede sosyal imkanların kısıtlı olması, ulaşımın pratikliğini azaltmaktadır. Özellikle ders aralarında veya sonrasında şehir hayatına kolayca karışma imkanının ortadan kalkması, öğrenci memnuniyetini olumsuz etkilemektedir.

Uluslararası fırsatlar ve yabancı dil eğitimi, üniversitenin iddialı ve genel olarak başarılı bulunduğu bir alandır. Özellikle İngilizce ve Arapça hazırlık programları 'çok iyi' olarak nitelendirilmekte ve 'sadece hazırlık okumak için bile gelinir' gibi ifadelerle övülmektedir. Okulun, başarılı öğrencileri yurt dışına (İngiltere, Ürdün) göndermesi, önemli bir motivasyon kaynağı olarak görülmektedir. Ancak bu olumlu tablonun bazı istisnaları vardır. %30 İngilizce ders zorunluluğunun, öğrencileri alan dışı derslere yönlendirmesi yapısal bir sorun olarak eleştirilmektedir. Ayrıca, YBS gibi uluslararası niteliği yüksek bir bölümün İngilizce eğitim vermemesi de önemli bir eksiklik olarak kaydedilmiştir.

Yemek olanakları konusunda öğrenciler memnuniyetsizdir. Kampüs kafeteryasını işleten kişinin ('Sedef Amca') keyfi fiyat artışları yaptığı ve öğrenci bütçesini zorladığına dair ciddi bir şikayet bulunmaktadır. Bu işletmecinin, şikayetlere rağmen dokunulmaz olduğu ima edilmektedir. Erkek yurdundaki yemeklerin hem miktar hem de kalite olarak yetersiz olduğu belirtilirken, tek olumlu nokta olarak üniversitenin karşısındaki Ümraniye Belediyesi'nin öğrenciler için ücretsiz yemek dağıtması gösterilmektedir. Bu durum, öğrencilerin okul içi imkanlar yerine dış alternatiflere yönelmek zorunda kaldığını göstermektedir.

Üniversitenin barınma imkanları, cinsiyete göre büyük bir farklılık göstermektedir. Kız yurdu, 'konforlu', 'güzel' ve 'kaliteli' gibi ifadelerle övülürken, tek sorunu kampüse olan mesafesi ve ulaşım sıkıntısıdır. Buna karşılık, erkek yurdu için yapılan yorumlar son derece olumsuzdur. 'Konteynerdan bozma' ve 'çok kötü' olarak tanımlanan erkek yurdu, fiziki şartlarının yetersizliğiyle öne çıkmaktadır. Ayrıca erkek yurdunda bir dönem 'şortla yemekhaneye gidememe' gibi kılık kıyafet kurallarının uygulanmış olması, yurt yönetiminin baskıcı olabildiğine işaret etmektedir. Bu durum, üniversitenin öğrencilerine sunduğu barınma olanaklarında bir standart olmadığını ve erkek öğrenciler için koşulların çok daha kötü olduğunu ortaya koymaktadır.

İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi'nin imajı, kuruluşundan bugüne önemli bir evrim geçirmiş ve oldukça ikircikli bir hal almıştır. Başlangıçta, İSAM gibi prestijli bir kurumun üzerine inşa edilmesiyle 'sosyal bilimler enstitüsü bakımından zirvede bir yer' olarak görülmüştür. Ancak zamanla, özellikle yeni kampüse geçiş ve yönetim anlayışına yönelik eleştirilerle birlikte bu imaj zedelenmiştir. Günümüzde üniversite, bir yanda 'gerçek bir vakıf üniversitesi' olarak maddi destekleriyle takdir toplarken, diğer yanda 'lise', 'akademi kursu' ve hatta 'pahalı Kuran kursu' gibi olumsuz benzetmelerle anılmaktadır. Özellikle 'ilahiyat ağırlıklı' ve 'otoriter' bir kurum olduğu algısı, üniversitenin genel imajını olumsuz etkilemektedir. 2013'te web sitesindeki kötü İngilizce gibi erken dönem acemilikleri de kurumun imajını zedeleyen unsurlar arasında yer almıştır.

İdari personel, öğrenciler tarafından en çok şikayet edilen konuların başında gelmektedir. Genel kanı, öğrenci işleri personelinin çoğunlukla yardımcı olmaya çalıştığı, ancak diğer departmanlarda (temizlik, kafeterya, memurluk vb.) profesyonellik seviyesinin 'eksilerde' olduğu yönündedir. Yorumlarda, okulda yaygın bir 'torpil' ve 'tanıdıklık' ilişkisi olduğu, liyakatsiz kişilerin farklı pozisyonlarda çalıştırıldığına dair ciddi iddialar bulunmaktadır. Bu durum, personelin öğrenciye karşı tavrının kaba ve ilgisiz olmasına, sorunların çözülmemesine ve genel bir memnuniyetsizliğe yol açmaktadır. Özellikle 'öğrenci işlerine işiniz düşerse vay halinize' gibi ifadeler, idari birimlerle iletişim kurmanın ne kadar zorlu olduğunu göstermektedir.

Verilen metinlerde iş ve kariyer fırsatları üzerine doğrudan ve detaylı yorumlara sıkça rastlanmamıştır. Mevcut yorumlar, üniversitenin özellikle akademisyen yetiştirme misyonuna odaklandığını göstermektedir. Bu, akademik bir kariyer düşünen öğrenciler için olumlu bir özellik olarak sunulmaktadır. Mütercim-Tercümanlık gibi bazı bölümlerin, öğrencileri sektöre hazırlama konusunda 'her yandan kapsayan bir eğitim' verdiği belirtilmektedir. Yönetim Bilişim Sistemleri (YBS) bölümü mezunları için proje yöneticiliği, yazılım mühendisliği gibi potansiyel iş alanları sıralansa da, bu konuda somut mezun deneyimlerine yer verilmemiştir. Genel olarak, üniversitenin kariyer hazırlığı konusundaki etkinliği belirsizliğini korumaktadır.

Üniversitenin şehirle olan ilişkisi, kampüsün konum değişikliğiyle tamamen farklılaşmıştır. Üsküdar'daki eski kampüs, öğrencilere İstanbul'un merkezi ve canlı sosyal hayatına anında erişim imkanı sunarken; Ümraniye'deki yeni kampüs, bu avantajı ortadan kaldırmıştır. Yeni kampüsün bir otoyol kenarında, sosyal mekanlardan uzak ve izole bir konumda olması, öğrencilerin şehir hayatından koptuğu hissine kapılmasına neden olmaktadır. Şehirle bütünleşmek isteyen bir öğrencinin, M5 metrosunu kullanarak Üsküdar'a gitmek zorunda kalması, spontane sosyalleşme imkanını kısıtlayan bir faktör olarak görülmektedir.