IŞIK ÜNİVERSİTESİ

Adalet ve eşitlik algısı, üniversite genelinde ciddi şekilde sorgulanmaktadır. Özellikle 2010 yılında Güzel Sanatlar Fakültesi'nin yetenek sınavı süreciyle ilgili yapılan yorumlar, kayırmacılık ve adaletsizlik iddialarının en somut örneklerini oluşturmaktadır. Öğrenciler, burslu alımların yeteneğe göre değil, keyfi ve haksız bir şekilde yapıldığını öne sürmüşlerdir. 'Ticarethane' algısı, bu kategori altında da kendini göstermekte; derslerden bırakılıp ücretli yaz okuluna yönlendirme, keyfi kurallar ve bütünleme sınavlarının olmaması gibi uygulamalar, öğrencilerin maddi olarak sömürüldüğü ve eşit olmayan koşullara maruz bırakıldığı hissini güçlendirmektedir. 2007'deki bir yorumda, okulda kopyanın yaygın olduğu ve dürüst çalışan öğrencilerin geri plana atıldığı, böylece 'not ortalamalarının en ust sıraları her zaman kopyacılara' ait olduğu gibi ağır bir iddia da bulunmaktadır. Bu durum, öğrenciler arasında derin bir güvensizlik ve haksızlığa uğramışlık hissi yaratmaktadır.

Akademik kadro ve eğitim kalitesi, üniversite hakkındaki en çelişkili ve kutuplaşmış konulardan biridir. Yıllar boyunca, özellikle Mühendislik, Mimarlık ve Psikoloji gibi bölümlerde, İTÜ ve Boğaziçi gibi köklü devlet üniversitelerinden gelen yetkin, donanımlı ve öğrenci dostu profesörlerin varlığı sıkça övülmüştür. Bu hocaların kalitesi, okulun en güçlü yanlarından biri olarak gösterilmiştir. Ancak bu olumlu tabloya karşın, ciddi eleştiriler de mevcuttur. Bazı öğretim üyelerinin motivasyonsuz, egoist, dersleri slayttan okuyarak geçiştiren ve İngilizce yetkinliği zayıf olduğu yönünde şikayetler bulunmaktadır. 2010'lu yılların sonlarına doğru yapılan yorumlarda, kadronun zayıfladığı, part-time hocaların arttığı ve bazı bölümlerde yaprak dökümü yaşandığı iddia edilmiştir. Ayrıca, özellikle eski tarihli yorumlarda sınavlarda kopyanın yaygın olduğu ve bazı hocaların buna göz yumduğu gibi ciddi ithamlar da yer almaktadır. Sonuç olarak, okulda dünya çapında saygı gören profesörler de bulunurken, eğitim kalitesini düşürdüğü iddia edilen akademisyenlerin de varlığı, bu konuda genel bir standart olmadığını göstermektedir.

Üniversitenin burs politikası, öğrenciler tarafından genellikle olumlu karşılanmaktadır. Özellikle tam burslu okuyan öğrenciler için sunulan imkanlar takdir edilmektedir. Bursların, hazırlık dahil 5 ila 7 yıl boyunca kesilmemesi ve ÇAP yapılması durumunda uzatılması gibi güvenceler, önemli bir motivasyon kaynağı olarak görülmektedir. Başarı bursu (3.25 ortalama üzeri) ve çalışma bursu gibi ek imkanların varlığı da olumlu bulunan diğer noktalardır. Ancak, burslu alımlarda adaletsizlik yapıldığına dair, özellikle Güzel Sanatlar Fakültesi özelinde, çok sert iddialar da mevcuttur. Burslu ve burssuz öğrenciler arasında bir ayrımcılık olmadığı, genel olarak kabul gören bir görüştür. Son dönemlerde ise bursların kesildiği ve öğrencilerin mağdur edildiğine dair şikayetler artmıştır.

Derslerin zorluğu ve işleyişi fakültelere göre ciddi farklılıklar göstermektedir. Özellikle Mühendislik ve Mimarlık fakülteleri, derslerin zorluğu ve geçmenin meşakkatli olmasıyla bilinir. Birçok yorumcu, bu bölümlerdeki birbiriyle bağlantılı ders zincirleri (prerequisite) nedeniyle tek bir dersten kalmanın bile okulu bir sene uzatabildiğini belirtmiştir. Bu durum, okulun 'ticarethane' olarak görülmesine ve öğrencileri ücretli yaz okuluna zorladığı algısına neden olmaktadır. Özellikle bütünleme sınavlarının olmaması, son yıllardaki en büyük şikayetlerden biridir. Diğer yandan, bu fakülteler dışındaki bölümlerin daha rahat ve geçilebilir olduğu ifade edilmektedir. Ders kayıt süreçlerinde kullanılan online sistemlerin eski, sorunlu ve kaotik olduğu da sıkça dile getirilen bir başka problemdir.

Güvenlik ve denetimle ilgili yorumlar oldukça olumsuz bir tablo çizmektedir. 2008 tarihli bir yorumda güvenlik 'sıfır' olarak nitelendirilmiş ve 'girmek isteyen bir şekilde girebilir' denilmiştir. Aynı yorumda güvenlik görevlileri 'abüzer' ve 'işe yaramaz' olarak tanımlanırken, sadece gösteriş yaptıkları iddia edilmiştir. Bu algıyı pekiştiren en ciddi olay ise 2007'de kampüste yaşanan ve basına da yansıyan bıçaklama olayıdır. Bu olay, güvenlik zafiyetinin en somut kanıtı olarak yorumlarda yer almıştır. Daha sonraki yıllarda, öğrencilerin araçlarında alkol bulundurması gibi konulara odaklanan disiplin cezaları, güvenliğin önceliklerinin sorgulanmasına neden olmuştur. Sonuç olarak, özellikle ilk yıllarda güvenlik konusunda ciddi zafiyetler yaşandığı ve bu durumun öğrencilerde güvensizlik yarattığı anlaşılmaktadır.

Üniversitenin kampüsleri hakkında yapılan yorumlar, lokasyona göre tamamen zıt iki tablo çizmektedir. Şile Kampüsü, neredeyse tüm yorumcular tarafından doğası, yeşilliği, deniz manzarası ve ferahlığıyla övülmektedir. 'Tatil köyü gibi', 'doğayla iç içe', 'mükemmel bir arazi' gibi ifadelerle betimlenen bu kampüs, fiziksel olarak büyük bir beğeni toplamaktadır. Ancak bu güzelliğin, 'Allah'ın unuttuğu yer' olarak nitelendirilen konumu nedeniyle gölgelendiği de sıkça belirtilir. Maslak Kampüsü ise tam tersi bir imaja sahiptir; istisnasız tüm yorumlarda 'binadan bozma', 'apartman dairesi', 'liseden bozma' gibi ifadelerle eleştirilmiş ve gerçek bir üniversite kampüsü atmosferi sunmadığı vurgulanmıştır. Yıllar içinde Şile kampüsünün mimari tasarımı ve engelli dostu yapısı takdir toplarken, son dönemlerde bakım eksiklikleri (çöp kovalarının olmaması, bozuk lambalar vb.) dile getirilmeye başlanmıştır.

Verilen metinlerde kampüs içi ulaşımla ilgili detaylı bir yoruma rastlanmamıştır. Ancak Şile kampüsünün geniş bir alana yayıldığı, bazı yurtların (özellikle Mavi Yurtlar) dersliklere uzak olduğu ve kampüsün eğimli bir yapıda olduğu belirtilmiştir. Bir yorumcu, bu durumu 'heryeri yokuş olmasıyla insanı çileden çıkaran' şeklinde ifade etmiştir. Bu ifadeler, kampüs içinde özellikle yürüyerek ulaşımın yorucu olabileceğine işaret etmektedir. Kampüs içi bir ring veya servis hizmetinin varlığına ya da yokluğuna dair bir bilgi bulunmamaktadır.

Üniversitenin siyasi atmosferiyle ilgili yorumlar, okulun apolitik bir duruş sergilediğini ve öğrenci etkinliklerine bu yönde kısıtlamalar getirdiğini göstermektedir. 2010 yılında yapılan bir yorumda, 'sosyalist düşünce klübü' kurmak isteyen öğrencilere izin verilmediği, bunun yerine 'felsefe ve düşünce klübü' kurdurulduğu belirtilmiştir. Benzer şekilde, 2018'deki bir yorumda da bir siyasetçinin konuşmacı olarak davet edilmesine okul yönetiminin izin vermediği ifade edilmiştir. Bu durum, üniversitenin siyasi tartışmalardan ve etkinliklerden uzak durma yönünde net bir politikası olduğunu ortaya koymaktadır. Bunun dışında, kampüs içinde öğrenciler arasında belirgin bir siyasi gerilim veya çatışma yaşandığına dair bir yoruma rastlanmamıştır.

Sosyal yaşam, üniversitedeki en dinamik ve değişken konulardan biridir. Okulda, FRP kulübünden Amerikan futboluna kadar geniş bir yelpazede öğrenci kulüplerinin bulunduğu ve bunların aktif olduğu genellikle olumlu karşılanmıştır. Ancak son yıllardaki yorumlar, okul yönetiminin kulüplere verdiği desteği kestiğini ve sosyal, kültürel ve sanatsal etkinliklerin neredeyse yok olduğunu iddia etmektedir. Öğrenci profili ise en çok eleştirilen konudur. Özellikle son yıllarda öğrenci kalitesinin çok düştüğü, 'maganda', 'tiki', 'kafası çalışmayan saptal ve aptallar' gibi ağır ifadelerle nitelendirilen bir kitle olduğu belirtilmiştir. Okulun sosyal ortamı, 'üç sezonluk dizi çıkaracak kadar dedikodulu' ve yüzeysel olarak tanımlanmıştır. Buna karşın, her dönemde 'kafa dengi' ve iyi insanların da bulunduğu, doğru arkadaş çevresi kurulduğunda kampüs hayatının keyifli olabileceği de eklenmiştir. Son zamanlarda artan yabancı uyruklu öğrenci sayısının ise kampüsteki sosyal dinamikleri olumsuz etkilediği yönünde şikayetler mevcuttur.

Üniversitenin teknolojik altyapısı, yıllar içinde hem övgü hem de yergi konusu olmuştur. 2000'li yılların sonlarında, 'Campus Online' ve 'Course Online' gibi sistemlerin kalitesi övülürken, aynı dönemde ve sonrasında bu sistemlerin çökmesi, hatalarla dolu olması ve öğrencilere 'şizofrenik' anlar yaşatması sert bir şekilde eleştirilmiştir. Yurtlardaki internet bağlantısı, zamanla kalitesi düşen bir hizmet olarak öne çıkmaktadır; 3 sene önce 20 Mbps olan hızın 5 Mbps'e düşmesi bunun en somut örneğidir. Laboratuvarların donanımlı olduğu belirtilse de, 'bir elektron mikroskobu beklemeyin' uyarısı yapılmış ve bilgisayar laboratuvarlarındaki bilgisayarların eski olduğu eleştirilmiştir. Son yıllarda ise ders kayıt sistemlerinin değiştirilip daha kötü ve çalışmayan bir hale getirildiği yönünde ciddi şikayetler bulunmaktadır. Genel olarak, teknolojik altyapıya yapılan yatırımın yetersiz veya verimsiz olduğu algısı hakimdir.

Kampüse ulaşım, üniversitenin kuruluşundan bu yana en çok şikayet edilen, en istikrarlı ve en çözümsüz sorunudur. Şile kampüsünün şehir merkezine olan uzaklığı, öğrenciler için büyük bir maddi ve manevi yük oluşturmaktadır. Okulun anlaşmalı olduğu özel servislerin (Gürsel Turizm) fahiş fiyat politikası, 'para avcısı' ve 'öğrenciyi soyan' gibi ağır ifadelerle sürekli eleştirilmiştir. Yıllar içinde servis ücretlerine yapılan zamlar, yorumlarda büyük bir öfkeyle karşılanmıştır. İETT gibi kamuya ait ulaşım seçeneklerinin ise son derece yetersiz, sefer saatlerinin seyrek ve araçların aşırı kalabalık olduğu belirtilmektedir. Hatta bir öğrenci, 2016'da yaptığı yorumda bazı özel halk otobüsü muavinlerinin keyfi ücret aldığını ve itiraz edildiğinde “araba benim, istediğim parayı alırım” gibi tepkiler verdiğini aktarmıştır. Bu durum, pek çok öğrenci için ya yurtta kalmayı ya da özel araç sahibi olmayı neredeyse zorunlu kılmaktadır.

Yabancı dil eğitimi ve uluslararası fırsatlar konusunda hem çok olumlu hem de çok olumsuz yorumlar bulunmaktadır. Hazırlık okulu (Prep School), özellikle native speaker hocaları sayesinde İngilizce öğrenmek isteyenler için çok faydalı ve kaliteli bir yer olarak tanımlanmıştır. Bir öğrenci, 'cidden çok yararını gördüm' diyerek bu deneyimini özetlemiştir. Okulun ABD'deki Alfred University ile ortak yaz okulu ve Mercer University ile işbirliği gibi uluslararası bağlantıları, 2011 tarihli bir metinde olumlu bir gelişme olarak sunulmuştur. Ancak, bu olumlu tabloya tamamen zıt olarak, 2007'de yapılan bir yorumda 'İngilizce okutulan derslerde İngilizce bilmeden bile mezun olunabileceği' gibi çok ciddi bir iddia yer almaktadır. Yakın tarihli bir başka yorumda ise profesörlerin İngilizce seviyelerinin kötü olduğu belirtilmiştir. Bu durum, yabancı dil eğitiminin kalitesinin kişiye ve döneme göre büyük farklılıklar gösterdiğini düşündürmektedir.

Yemek konusu, ulaşım gibi, üniversitenin en istikrarlı şikayet başlıklarından biridir. Yorumlar, hem yemek kalitesinin vasat olduğunu hem de fiyatların bir öğrenci bütçesi için fahiş derecede yüksek olduğunu göstermektedir. Devlet üniversiteleriyle yapılan kıyaslamalarda Işık Üniversitesi'ndeki yemeklerin 4 kat daha pahalı olduğu belirtilmiştir. Yemekhane yemeklerinin lezzeti 'ortalama' olarak nitelendirilirken, 'kıl çıkması' gibi hijyen sorunlarından da bahsedilmiştir. Alternatif olarak sunulan kafe ve restoranların da benzer şekilde pahalı olduğu ve öğrencileri memnun etmediği vurgulanmıştır. Yakın tarihli yorumlar, yemek alternatiflerinin arttığını ancak fiyatların 'beş yıldızlı oteller ile yarışır' seviyede olduğunu belirterek sorunun devam ettiğini göstermektedir.

Yurtlar ve barınma olanakları, yıllar içinde değişkenlik gösteren bir memnuniyet seviyesine sahiptir. 2010'lu yılların başındaki yorumlarda yurtların konforlu, rahat ve 24 saat sıcak su gibi imkanlara sahip olduğu belirtilmiştir. Kampüs içinde olmaları, sosyal hayata ve etkinliklere katılımı kolaylaştıran bir avantaj olarak görülmüştür. Ancak yurtlar, her dönemde pahalı bulunmuştur. Son yıllarda yapılan yorumlar, yurt kalitesinde ciddi bir düşüş yaşandığını ortaya koymaktadır. 2025 tarihli bir yoruma göre yurtlar 'çok bozmuş', kaloriferlerin çalışmaması gibi temel sorunlar yaşanmış ve konfor seviyesi düşmüştür. İnternet hızının zamanla 20 Mbps'ten 5 Mbps'e düşmesi, odalarda çöp kovası bile olmaması gibi detaylar, bu bozulmanın somut örnekleri olarak sunulmuştur. Gürültü, hemen her dönemde dile getirilen ortak bir şikayettir.

Işık Üniversitesi'nin imajı, kuruluşundan bu yana 'ticarethane' suçlamasıyla lekelenmiştir. Neredeyse her dönemden yorumda, okulun eğitimden çok para kazanmaya odaklandığı, öğrencileri 'müşteri' veya 'yürüyen para' olarak gördüğü yönünde sert eleştiriler bulunmaktadır. Bu algı, fahiş ulaşım ve yemek ücretleri, ücretli yaz okulu zorunluluğu, keyfi idari kararlar gibi birçok somut şikayetle desteklenmektedir. Okulun, isminden dolayı Fethullah Gülen cemaatiyle karıştırılması da eski bir sorundur ve bazı yorumcular bu yanlış algıyı düzeltme ihtiyacı hissetmiştir. Okulun kendini kötü pazarladığı, reklama harcadığı parayı altyapıya harcamadığı eleştirileri de mevcuttur. Son yıllarda ise, 'öğrencilerin ümitlerini çalan', 'hayatın pişmanlığı' gibi çok daha ağır ifadelerle anılması, imajın olumsuz yönde güçlendiğini göstermektedir.

İdari personelin tutumu ve verimliliği, üniversitenin en zayıf halkalarından biri olarak görülmektedir. Çok sayıda yorum, idari birimlerde çalışan personelin 'memur zihniyetine sahip', ilgisiz, umursamaz ve işini ciddiye almayan bir tavır içinde olduğunu belirtmektedir. Özellikle 2016'da bir yüksek lisans öğrencisinin kayıt sırasında yaşadığı tecrübeler, bu sorunu çarpıcı bir şekilde ortaya koymaktadır; personelin mesai saatinde kahve içip sohbet etmesi, öğrenciyle ilgilenmemesi ve yönlendirme yaparken bile kaba davranması gibi detaylar aktarılmıştır. Öğrencilerin basit bir sorunu çözmek için birimler arasında 'oradan oraya' gönderilmesi, kurum içi iletişimsizlik ve bürokratik verimsizlik sıkça tekrarlanan şikayetlerdir. Bu durum, öğrencilerin okula karşı aidiyetini zedeleyen ve ciddi bir bıkkınlık yaratan önemli bir problem olarak öne çıkmaktadır.

Mezuniyet sonrası iş ve kariyer olanaklarıyla ilgili yorumlar oldukça sınırlıdır ve çelişkili bir tablo sunmaktadır. 2010 yılında yapılan bir yorumda, okulun mezunlar derneğinin aktif olduğu ve mezunların birbirine destek olmasında büyük rol oynadığı belirtilerek olumlu bir beklenti yaratılmıştır. Koç ve Sabancı gibi üniversitelerin aksine, arkasında doğrudan bir sanayici desteğinin olmaması ise bir dezavantaj olarak görülmüştür. Ancak, yakın zamanda yapılan çok olumsuz bir yorumda, okulun staj ve network fırsatları yaratmada tamamen yetersiz olduğu, 'ders dışı etkinlikler, stajlar veya ağ oluşturma fırsatları açısından çok az şey var' denilerek öğrencileri kariyer hayatına hazırlamadığı iddia edilmiştir. Bu durum, okulun bu alandaki desteğinin zamanla azaldığına veya en azından bazı öğrenciler için tamamen yetersiz kaldığına işaret etmektedir.

Üniversitenin Şile'de bulunması, şehir yaşamıyla olan bağı neredeyse tamamen koparmaktadır. Yorumcuların büyük bir kısmı, Şile'yi İstanbul'un bir parçası olarak görmemektedir. 'Köhne bir yer', 'İstanbul'un en berbat yeri' gibi ifadelerle tanımlanan Şile'nin, özellikle kış aylarında öğrenciler için çok sıkıcı olduğu belirtilmektedir. Kampüsten çıkıp İstanbul'a gitmek, hem zaman hem de para açısından büyük bir sorun teşkil etmektedir. Bu durum, öğrencileri büyük ölçüde kampüs hayatına veya Şile'nin sınırlı sosyal imkanlarına mahkum etmektedir. Bir öğrencinin ifadesiyle, 'kendinizi şile’ye hapsetmeyin' tavsiyesi, bu konudaki genel kanıyı özetlemektedir.