GAZİANTEP ÜNİVERSİTESİ

Adaletsizlik ve adam kayırmacılık, üniversite hakkındaki en ciddi ve en sık tekrarlanan suçlamaların başında gelmektedir. Özellikle 2011'deki pedagojik formasyon alımlarından, 2021'deki felsefe bölümü araştırma görevlisi alımına kadar birçok olayda, liyakatsiz kişilerin hak edenlerin önüne geçirildiği, puanlamaların bilinçli olarak manipüle edildiği somut örneklerle iddia edilmiştir. Akademik kadro atamalarında ve yükseltmelerde siyasi ve ailevi ilişkilerin (TÜGVA, eş-dost-akraba) etkili olduğu yönünde güçlü eleştiriler bulunmaktadır. Öğrenciler arasında ise bazı hocaların belirli dönemlerde öğrencileri topluca bırakıp diğer dönemlerde kolayca geçirmesi ve keyfi notlandırma yapması gibi uygulamalar, adaletsizlik hissini pekiştirmektedir. Bu durum, üniversitenin sadece idari değil, ahlaki bir kriz içinde olduğu algısını yaratmaktadır.

Üniversitenin akademik kalitesi, özellikle mühendislik fakülteleri ekseninde çelişkili bir tablo sunmaktadır. 2010'lu yıllardaki yorumlarda, ODTÜ kökenli, alanında yetkin ve idealist hocalardan övgüyle bahsedilirken, özellikle makine ve elektrik-elektronik mühendisliği bölümlerinin kadrosu 'muazzam' olarak nitelendirilmiştir. Ancak son yıllarda yapılan yorumlarda, bazı öğretim üyelerinin İngilizce yetersizliği, dersi slayttan okuyarak geçiştirmesi, öğrenciye karşı ilgisiz ve egoist tavırları gibi eleştiriler artmıştır. Düşen öğrenci profili, hocaların verimini düşüren bir etken olarak da gösterilmektedir. Tıp fakültesi, puan aralığındaki diğer üniversitelere göre daha iyi bir eğitim verdiği yönünde olumlu yorumlar alırken, hukuk fakültesi kadrosunun zayıf olduğu belirtilmiştir. Genel kanı, öğrencilerin kendi çabalarıyla bir şeyler öğrenerek mezun olduğu, hocaların katkısının ise giderek azaldığı yönündedir.

Üniversitenin sunduğu burs ve maddi destek olanakları hakkında sınırlı bilgi bulunmaktadır. Üniversitenin başarılı öğrencilere burs verdiği ancak bu bursların çok kısıtlı sayıda kişiye ulaştığı belirtilmiştir. Bunun dışında, part-time çalışma imkanıyla aylık bin TL'ye yakın bir gelir elde etme olasılığı olumlu bir fırsat olarak görülmektedir. Dini vakıfların da burs dağıttığı ancak yorum yazarının bu konuda detay bilmediği ifade edilmiştir. Yaz okulu ücretlerinin yüksek olması ve devlet üniversitesinde bu tür ücretlendirmelerin yapılması ise sert bir dille eleştirilmiştir.

Derslerin zorluğu, Gaziantep Üniversitesi ile ilgili en istikrarlı ve yaygın yorumdur. Özellikle %100 İngilizce eğitim veren mühendislik fakülteleri, 'girmesi kolay, çıkması zor' olarak tanımlanır. 'İki vize bir final' sistemi, bağlı dersler (önkoşullu dersler) ve notlandırmadaki katılık, öğrencilerin okulu uzatmasına neden olan başlıca faktörlerdir. Okulun bitirme süresinin ortalama 6-7 yılı bulduğu sıkça dile getirilir. Geçmişte bütünleme ve yaz okulunun olmaması, hocaların çan eğrisi kullanmaması gibi uygulamalar zorluğu pekiştirirken, güncel yorumlarda da bu zorluğun devam ettiği anlaşılmaktadır. İnşaat mühendisliği gibi bazı bölümlerde bağlı ders olmaması bir avantaj olarak görülse de genel kanı, derslerin öğrenciyi anormal derecede zorladığı yönündedir.

Güvenlik ve denetim konusunda çelişkili ve tutarsız uygulamalar göze çarpmaktadır. Bir yandan, gece 11'den sonra erkek öğrencilerin kampüse alınmaması gibi ilginç ve katı kurallar varken, diğer yandan güvenliğin oldukça gevşek olduğu, kimlik sorulduğunda 'kimliğim yok' diyerek geçilebildiği iddia edilmektedir. Mezun bir öğrencinin, kampüsteki fotokopiciden hizmet almak için bile içeri alınmaması, güvenlik personelinin keyfi ve saçma uygulamalarına bir örnek olarak gösterilmiştir. Ayrıca, sabahın erken saatlerinde kütüphaneye gelen bir öğrenciyi kovan bir güvenlik görevlisi de olumsuz bir deneyim olarak paylaşılmıştır.

Kampüs, konumu ve fiziki yapısı hakkında karışık görüşler barındırmaktadır. Şehir merkezine yakın ve geniş bir alana kurulu olması, yeşil alanlarının bulunması genel olarak beğenilen özellikleridir. Özellikle doğudaki bir üniversite için standartların üzerinde olduğu kabul edilir. Ancak kampüs içi düzensizlik, binalar arasında tutarsızlık ('ODTÜ binaları' ve 'yeni binalar' ayrımı), bakımsız ve kirli alanlar, yetersiz yönlendirme levhaları ve sürekli bir şantiye havası olması sıkça eleştirilmiştir. Kütüphane kapasitesinin 40 bini aşkın öğrenci için yetersiz kaldığı da önemli bir şikayet konusudur. Son yıllarda yapılan yorumlar, kampüsün güzelleştiğini ve dolduğunu belirtse de, genel olarak potansiyelinin altında kullanıldığı düşünülmektedir.

Bu konu hakkında yapılan yorumlar oldukça sınırlı ancak olumsuzdur. Kampüs içinde trafik kurallarına uyulmadığı, yaya güvenliğinin hiçe sayıldığı ve bir 'trafik magandalığı' ortamının hakim olduğu belirtilmiştir. Kaldırımların dar olması nedeniyle öğrencilerin yolda yürümek zorunda kalması ve engelli rampaları gibi alanların araçlar tarafından işgal edilmesi, kampüs içi düzensizliğe işaret etmektedir. Rektörün bu sorunları görmediği, çünkü kampüste yürümek yerine makam aracıyla dolaştığı da eleştiriler arasındadır.

Üniversite yönetimi, siyasi olarak iktidara yakın bir duruş sergilemekle eleştirilmektedir. Özellikle ODTÜ'deki protestoları kınayan bildiri yayınlaması, rektörün cumhurbaşkanına olan düşkünlüğü ve kampüste AKP milletvekillerine sık sık plaket verilmesi bu algıyı güçendiren olaylar olarak yorumlarda yer almıştır. Referandum sürecinde sadece 'evet' propagandasına izin verilip 'hayır' kampanyasına şans tanınmaması, üniversitedeki siyasi atmosferin tek yönlü olduğunu göstermektedir. Ayrıca, sol görüşlü öğrencilerin ailelerine "yasadışı eylemlere katılmaması için görüşün" şeklinde mektuplar gönderilmesi gibi olaylar, yönetimin öğrenciler üzerinde baskı kurduğunu düşündürmektedir. Son yıllarda yapılan kayyum rektör ataması da bu siyasi müdahalelerin bir devamı olarak görülmektedir.

Sosyal yaşam, üniversite hakkındaki en zayıf ve en çok eleştirilen alanlardan biridir. Yorumların neredeyse tamamı, Gaziantep'in bir öğrenci şehri olmadığı ve üniversitede hareketli bir sosyal hayat bulunmadığı konusunda birleşmektedir. Özellikle akşam saatlerinde şehrin 'kendini kapattığı', alkollü mekanların neredeyse hiç olmadığı ve eğlence kültürünün mangal yapmaktan ibaret olduğu belirtilmiştir. Üniversite çevresindeki kafelerin ise 'şekilci' ve pahalı olduğu ifade edilmiştir. Öğrencilerin sosyalleşmek yerine evlerine kapandığı, ilişkilerin 'seçeneksizlikten asalakça' yaşandığı gibi sert eleştiriler mevcuttur. Bahar şenliklerinin pandemi sonrası yapılmaması da bu eksikliği pekiştirmiştir. Kısacası, 'gezip tozmak' isteyen bir öğrenci için Gaziantep Üniversitesi'nin yanlış bir tercih olduğu genel kanıdır.

Üniversitenin teknolojik altyapısı, özellikle idari sistemler ve laboratuvar donanımı açısından yetersiz bulunmaktadır. En büyük şikayet, öğrencilerin transkriptlerinde sürekli hatalara yol açan ve düzeltilmesi büyük çaba gerektiren 'öğrenci işleri sistemi'dir. Mühendislik laboratuvarlarında '1980'lerden kalma osiloskoplar' bulunduğu iddiası, altyapının ne kadar eski olduğunu göstermektedir. Pandemi dönemindeki uzaktan eğitim sürecinde ise hocaların kullandığı eski bilgisayarlar, bozuk mikrofonlar ve yavaş internet bağlantısı nedeniyle derslerin verimsiz geçtiği belirtilmiştir. Formasyon başvurularının '3. sınıf php anket scripti' ile alınması da teknolojik yetersizliğe bir başka örnektir.

Üniversitenin merkezi konumu sayesinde kampüse ulaşım genel olarak kolay bulunmaktadır. Tramvay hattının okulun önünden geçmesi ve otobüs seçeneklerinin bol olması en büyük avantajlar olarak görülmektedir. Ancak üniversiteden otogara ulaşımın 1.5 saat sürmesi ve direkt bir hat olmaması önemli bir sorundur. Ayrıca kampüsün önündeki alt geçit çalışmaları sırasında çevrenin şantiye alanına dönmesi ve yürümenin zorlaşması gibi dönemsel şikayetler de mevcuttur. Yakın zamanda kapatılan havalimanı otobüs hattı (B-39) da bir kayıp olarak belirtilmiştir.

Üniversitenin %100 İngilizce eğitim veren bölümleri, en çok vurgulanan özelliklerinden biridir. Hazırlık eğitiminin kaliteli olduğu ve öğrencilere iyi bir temel kazandırdığı genel olarak kabul görmektedir. Bu eğitim, mezunların İngilizce seviyesini yükselten önemli bir avantaj olarak görülür. Ancak bazı hocaların İngilizce yetersizliği, bu avantajı gölgelemektedir. Uluslararası fırsatlar konusunda ise Erasmus programından bahsedilmiş, ancak detaylı bir yorum yapılmamıştır. Üniversitenin uluslararası öğrenci kartı vermemesi nedeniyle öğrencilerin yurtdışında indirimlerden yararlanamaması ise bir eksiklik olarak dile getirilmiştir.

Yemekhane hizmetleri genel olarak ortalama veya vasat olarak değerlendirilmektedir. Yemeklerin fiyatının uygun olması (2017'de 2.5 TL) olumlu bir özellik olarak görülse de, kalite ve çeşitlilik konusunda ciddi eleştiriler vardır. Yemeklerin lezzetsiz olduğu, sürekli aynı çeşitlerin çıktığı ve Antep gibi zengin bir mutfağa sahip bir şehirde yemekhanede bu zenginlikten hiçbir eser bulunmadığı (örneğin lahmacun bile çıkmaması) hayal kırıklığı olarak ifade edilmiştir. Yurtlarda kalan bir öğrenci, yemeklerin hem soğuk hem de yenmeyecek kadar kötü olduğunu belirtmiştir.

Barınma, özellikle erkek öğrenciler için önemli bir sorun olarak öne çıkmaktadır. Devlet yurdu kontenjanlarının yeterli olduğu ve yurtların rahat olduğu belirtilse de, bir dönem erkek yurdu bulunmadığı ve öğrencilerin cemaat yurtlarına mecbur bırakıldığı ifade edilmiştir. Ev kiraları, özellikle Suriyeli göçünün etkisiyle oldukça yükselmiş ve 'uçuk' seviyelere gelmiştir. 2022 itibarıyla 1+0 bir evin kirasının 1400 TL olduğu belirtilmiştir. Kız yurtlarının kampüs içinde olması bir avantajken, erkek yurtlarının kampüse uzak bir bölgeye (Karataş) taşınması ulaşım açısından bir dezavantaj yaratmıştır. Yurt odalarının apartmandan bozma ve kalabalık olması da diğer bir eleştiri konusudur.

Üniversitenin imajı, 'ODTÜ mirası' ile 'taşra üniversitesi gerçekliği' arasında sıkışıp kalmıştır. Birçok yorumda, okulun bir zamanlar ODTÜ'nün bir kampüsü olduğu ve bu nedenle eğitiminin zor ve kaliteli olduğu vurgulanır. 'Eğer batıda olsaydı 20 binle alırdı' gibi ifadeler, üniversitenin coğrafi konumu nedeniyle hak ettiği değeri görmediği düşüncesini yansıtır. Ancak bu olumlu imaj, idari beceriksizlik, liyakatsizlik iddiaları, siyasi müdahaleler ve düşen öğrenci profili gibi sorunlarla ciddi şekilde zedelenmiştir. 'Hayatımın 6 ayını çaldı', 'insan psikolojisi üzerinde deney yapılan laboratuvar' gibi ifadeler, öğrencilerin yaşadığı hayal kırıklığını ve olumsuz imajı gözler önüne sermektedir. Son dönemde YÖKAK tarafından akreditasyonunun iptal edilmesi de bu olumsuz imajı pekiştiren bir gelişme olmuştur.

İdari personel ve özellikle 'Öğrenci İşleri', üniversite hakkındaki şikayetlerin merkezinde yer almaktadır. Yorumlarda idari birimler için 'işlemiyor', 'çalışmıyor', 'saçma sapan', 'rezalet' gibi ifadeler sıklıkla kullanılmaktadır. Öğrenciler, sistemdeki hataları (yanlış transkript, hatalı ders kaydı vb.) düzeltmenin kendi sorumlulukları haline gelmesinden, sürekli değişen kurallardan, keyfi ücret taleplerinden ve bürokratik engellerden bıkmış durumdadır. Rektörlük makamı da siyasi duruşu, öğrenci sorunlarına duyarsızlığı ve liyakatsiz atamaları nedeniyle eleştirilmektedir. Genel kanı, üniversitenin idari olarak tam bir kaos içinde olduğu ve öğrenci memnuniyetini umursamadığı yönündedir.

İş ve kariyer olanakları, üniversitenin en güçlü ve en çok övülen yönüdür. Özellikle mühendislik fakültelerinde uygulanan 'İntörn Sistemi', mezuniyet öncesi iş tecrübesi kazandırması ve yüksek bir oranla (%80 üzeri) staj yapılan şirkette işe başlama imkanı sunması nedeniyle 'dünyadaki en yararlı staj sistemi' olarak tanımlanmıştır. Bu sistem sayesinde mezunların işsiz kalmadığı sıkça vurgulanır. Ancak son yıllarda yaşanan ekonomik krizin, intörnlük için iyi şirket bulmayı zorlaştırdığı da belirtilmiştir. Genel kanı, zorlu bir eğitim sürecinin ardından mezunların mesleki olarak donanımlı olduğu ve özel sektörde başarılı oldukları yönündedir.

Gaziantep, sanayisi gelişmiş büyük bir şehir olmasına rağmen bir 'öğrenci şehri' olarak görülmemektedir. Şehrin en büyük sorunlarından biri olarak, özellikle son yıllardaki yorumlarda yoğun Suriyeli nüfusu gösterilmektedir. Bu durumun emlak fiyatlarını fırlattığı ve şehrin demografik yapısını değiştirdiği sıkça vurgulanır. Şehir halkı genel olarak muhafazakar ve 'çomar' olarak nitelendirilen kesimlerin varlığıyla eleştirilir. Kızlara laf atılması gibi olaylar yaşandığı belirtilmiştir. Yemek kültürü şehrin tek olumlu yönü olarak öne çıksa da, genel olarak gençlerin beklentilerini karşılamayan, sosyal ve kültürel açıdan zayıf bir şehir portresi çizilmektedir. Bir öğrencinin ifadesiyle, şehir 'gençliğinizi bitirecek' bir yerdir.