GAZİ ÜNİVERSİTESİ

Adalet ve eşitlik, Gazi Üniversitesi'nde en çok sorgulanan ve eleştirilen konuların başında gelmektedir. Yorumlarda, üniversite yönetiminin ve akademik kadronun belirli gruplara karşı sistematik bir ayrımcılık yaptığına dair çok sayıda ciddi iddia bulunmaktadır. Rektör ve rektör yardımcılarının çocuklarının araştırma görevlisi kadrolarına yerleştirilmesi, 'torpilin ve adamcılığın had safhada olduğu' bir anlayışın kanıtı olarak sunulmuştur. Yüksek lisans ve doktora alımlarında Gazi mezunlarına veya belirli siyasi görüşe sahip olanlara öncelik tanındığı, mülakatların göstermelik yapıldığı sıkça dile getirilmiştir. Bunun yanı sıra, kantin çalışanlarından Alevi olanların işten çıkarılması veya bir profesörün banka promosyonunun personele eşit dağıtılmasına 'onlar az alsın, biz çok alalım' diyerek dava açması gibi olaylar, kurum içindeki adalet ve liyakat anlayışının ne denli zayıf olduğunu gözler önüne sermektedir.

Akademik kadro ve eğitim kalitesi konusunda üniversite, fakülteler arasında derin farklılıklar sergileyen, çelişkili bir tablo çizmektedir. Özellikle Eğitim Fakültesi, Türkiye'nin en iyilerinden biri olarak defalarca övülmüş ve mezunlarının mesleki yeterliliği vurgulanmıştır. Benzer şekilde İİBF ve Tıp Fakültesi de alanlarında yetkin hocalara sahip ve başarılı bir eğitim verdiği yönünde olumlu yorumlar almıştır. Ancak bu olumlu tablonun tam zıttı, özellikle mühendislik ve bazı diğer bölümler için geçerlidir. Mühendislik eğitiminin piyasadan kopuk, teorik ve yetersiz olduğu, mezunların donanımsız kaldığı yönünde çok sert eleştiriler bulunmaktadır. Hocaların bir kısmının liyakatsiz, ilgisiz, egolu ve hatta 'g*tünü yaladığı' şeklinde ağır ifadelerle eleştirildiği görülürken, yüksek lisans mülakatlarında torpil ve adam kayırmacılık iddiaları da sıkça dile getirilmiştir. Yıllar içinde eğitim kalitesine dair bu ikili algı değişmemiş, belirli fakülteler parlamaya devam ederken diğerleri eleştiri oklarının hedefi olmayı sürdürmüştür.

Verilen metinlerde burs ve maddi destek olanakları hakkında çok sınırlı bilgi bulunmaktadır. Yalnızca bir yorumda, yemek burslarının dağıtımında ayrımcılık yapıldığı ve sadece belirli bir siyasi gruba mensup öğrencilere verildiği iddiası yer almaktadır.

Derslerin işleyişi ve yönetimi, üniversitenin en çok eleştirilen yönlerinden biridir. Öğrenciler, ders seçme sisteminin tam bir 'rezalet' olduğundan, kontenjanların hızla dolmasından ve danışmanlarla birlikte ders seçme zorunluluğunun yarattığı kaostan sıklıkla şikayet etmiştir. Ders programlarının son anda değiştirilmesi, kazanılmış derslerin bile çakışması ve müfredatın 'radikal bir biçimde' aniden güncellenmesi gibi keyfi uygulamalar, öğrencilerin eğitim planlarını altüst eden ciddi sorunlar olarak görülmektedir. Özellikle mühendislikte, temel derslerin seçmeli yapılıp alakasız derslerin zorunlu kılınması akademik ciddiyetsizlik olarak yorumlanmıştır. Ayrıca, öğrencilere farklı bölümlerden ders alma imkanı sunulmaması ve bütünleme sınavlarının kaldırılması gibi kararlar da öğrenci aleyhine atılmış adımlar olarak görülerek büyük tepki çekmiştir.

Güvenlik ve denetim uygulamaları çelişkili ve duruma göre değişen bir yapı sergilemektedir. Bir yandan, kapıdaki görevlilerin 'öğrenci kimliği fetişisti' olduğu ve kimliksiz içeri almadığı belirtilerek sıkı bir denetim imajı çizilmiştir. Öte yandan, aynı yorumlarda 'kavga döğüş varsa her ülkü ocağından sivilin rahatça girebildiği' ve 'selamun aleyküm'ün kimlik yerine geçtiği' ifade edilerek güvenliğin aslında seçici ve göstermelik olduğu iddia edilmiştir. Bu durum, güvenliğin düzeni sağlamaktan çok, belirli grupların kontrolünü pekiştiren bir araç olarak işlev gördüğü algısını güçlendirmektedir.

Gazi Üniversitesi'nin kampüs yapısı, dağınık ve birbirinden kopuk yerleşkeleri nedeniyle genellikle olumsuz yorumlar almıştır. Özellikle Ankara'nın farklı noktalarına yayılmış fakülteler, bütüncül bir kampüs hayatı beklentisiyle gelen öğrenciler için hayal kırıklığı yaratmaktadır. Merkez kampüsün tarihi Mimar Kemalettin binası ve son yıllarda yapılan peyzaj düzenlemeleri bazı öğrenciler tarafından beğenilse de, genel kanı kampüslerin sosyal ve fiziksel olanaklar açısından yetersiz olduğu yönündedir. Mühendislik-Mimarlık fakültesinin 'lise binasına benzeyen' ve 'oturulacak yer bulunamayan' fiziki şartları sert eleştirilere maruz kalırken, İİBF kampüsü de sadece bir binadan ibaret olması ve ortasında 'yaşam denilen açık hava kesişme müzesi' bulunmasıyla eleştirilmiştir. Sürekli devam eden inşaatlar ve bazı fakültelerin adeta bir 'şantiye' alanına dönmesi de öğrencilerin yaşam kalitesini olumsuz etkileyen faktörler arasında yer almıştır.

Verilen metinlerde kampüs içi ulaşıma dair spesifik bir yoruma rastlanmamıştır. Ancak kampüslerin dağınık ve bazı fakültelerin yürüme mesafesinin uzun olduğuna dair genel yorumlar mevcuttur.

Gazi Üniversitesi'nin kimliğini ve öğrenci deneyimini en derinden etkileyen faktör, kampüslerdeki baskın ve organize ülkücü öğrenci gruplarıdır. Yorumlar, bu grupların varlığının yarattığı etki konusunda tam bir kutuplaşma göstermektedir. Bir kesim öğrenci, bu grupları üniversiteyi 'bölücü' ve 'PKK'lı' unsurlardan koruyan bir güvence olarak görmekte, kendilerini güvende hissettiklerini ve bu durumdan memnun olduklarını belirtmektedir. Bu bakış açısı, Gazi'yi 'vatanını sevenlerin' okulu olarak tanımlar. Diğer ve daha geniş bir kesim ise bu grupları 'faşist', 'baskıcı' ve 'şeref yoksunu' olarak nitelendirerek, kampüslerde adeta bir terör estirdiklerini iddia etmektedir. Bu yorumlarda; uzun saç, küpe, sakal gibi kişisel tarzlara müdahale edildiği, öğrencilerin fiziksel şiddete maruz kaldığı, sevgililerin rahatsız edildiği, Ramazan'da oruç tutmayanların dövüldüğü, öğrenci etkinliklerinin engellendiği ve kampüsün bir 'hapishane' veya 'lise' ortamına dönüştürüldüğü gibi çok sayıda ciddi suçlama yer almaktadır. 2010'dan sonraki bazı yorumlar bu baskının azaldığını söylese de, genel algı üniversitenin bu siyasi kimliğinden kurtulamadığı yönündedir.

Gazi Üniversitesi'ndeki sosyal yaşam, yorumların ezici bir çoğunluğunda 'yok denecek kadar az', 'lise ortamından farksız' ve 'hapishane gibi' olarak nitelendirilmiştir. Öğrenciler, okulda kayda değer bir etkinlik, konser veya festival düzenlenmediğinden, düzenlenenlerin ise siyasi grupların baskısı altında kaldığından şikayetçidir. Kampüslerin sosyalleşmeye uygun kafelerden ve mekanlardan yoksun olduğu, bu nedenle öğrencilerin 'bol bol okul dışında vakit geçireceği' ve sosyalleşmek için Beşevler, Bahçelievler ve Kızılay gibi çevre semtlere yöneldiği sıkça belirtilmiştir. Öğrenci profilinin genel olarak 'asosyal', 'kıro' veya 'kezban' olarak tanımlanması ve kampüsteki baskıcı atmosfer, öğrencilerin özgür ve keyifli bir üniversite hayatı yaşamasının önündeki en büyük engeller olarak görülmektedir.

Üniversitenin teknolojik altyapısı, özellikle öğrenci bilgi sistemi (ÖBS) ve internet erişimi konularında ciddi şekilde eleştirilmektedir. Öğrenci bilgi sisteminin ders seçimi ve notların açıklanması gibi kritik dönemlerde sürekli çökmesi, 'insanı kanser eden' ve 'yılın 365 günü hatalı' bir sistem olarak tanımlanmıştır. Kütüphanedeki bilgisayarların '56k internet bağlantısıyla' çalıştığı, internet ağının genel olarak kampüslerde sorunlu olduğu ve hatta ziyaretçilere Wi-Fi erişimi sunulmadığı belirtilmiştir. Mühendislik fakültesindeki laboratuvar malzemelerinin öğrenciler tarafından kasten bozulduğu iddiası gibi durumlar da altyapı yönetimindeki zafiyetleri gözler önüne sermektedir. Genel olarak, üniversitenin teknolojiye ayak uyduramadığı ve bu konuda öğrencilerini mağdur ettiği algısı hakimdir.

Üniversitenin ana kampüslerinin Ankara'nın merkezi konumlarında olması, ulaşım açısından genel bir avantaj olarak görülmektedir. Beşevler metro durağına yürüme mesafesinde olması ve önünden geçen otobüs hatları, öğrenciler için kolaylık sağlamaktadır. Ancak, özellikle şehir dışından veya Ankara'nın uzak semtlerinden (örneğin Eryaman) gelen öğrenciler için yolculuğun 'tıkış tıkış' geçtiği ve yorucu olduğu belirtilmiştir. Gölbaşı gibi merkeze uzak kampüslere ulaşım ise başlı başına bir sorun olarak kabul edilmektedir.

Uluslararası fırsatlar ve yabancı dil eğitimi, Gazi Üniversitesi'nin en zayıf karnelerinden biri olarak görülmektedir. Yorumlarda üniversitenin öğrencilerine 'bir kelime dahi İngilizce öğretemediği' ve yurtdışı bağlantılarının 'son derece zayıf' olduğu yönünde sert eleştiriler bulunmaktadır. Erasmus ofisinin hiçbir şey bilmediği, mezunların İngilizce sunum yapamadığı ve en temel teknik metinleri bile okuyamadığı iddiaları, dil eğitimindeki ve uluslararası vizyondaki eksikliği gözler önüne sermektedir. Okulun İngilizce eğitimine önem vermediği, bu nedenle mezunların özellikle özel sektörde rekabet gücünün düştüğü genel bir kanıdır.

Yemekhane ve kantinler konusunda öğrenciler arasında farklı görüşler bulunmaktadır. Yemekhanenin 1-2 TL gibi çok uygun fiyatlı olması ve yemeklerinin genel olarak lezzetli bulunması önemli bir avantaj olarak görülmektedir. Hatta bir yoruma göre, Ankara'daki 'en ucuz hemde en temiz, en güzel yemekleri yapan üniversite yemekhanesidir.' Ancak, yemekhaneyle ilgili 'içinden tırnak çıktı' gibi ciddi bir hijyen şikayeti de mevcuttur. Kantinler ise genellikle yetersiz bulunmaktadır. Özellikle İİBF ve merkez kampüsteki kantinlerde yiyecek-içecek çeşitliliğinin çok az olduğu, bir dönem 'çay ve su dışında yiyecek ve içeceğin satılmadığı' ve fiyatların protesto edildiği belirtilmiştir.

Verilen metinlerde üniversiteye ait yurtlar ve barınma olanakları hakkında doğrudan bir yoruma rastlanmamıştır. Sadece bir öğrenci, yurtların pisliğinden dolayı eve çıkmayı tercih ettiğini belirtmiştir.

Gazi Üniversitesi'nin imajı, 'Gazili olmak ayrıcalıktır' sloganı etrafında şekillenen derin bir ironi ve çelişki barındırmaktadır. Bu slogan, bazı öğrenciler ve yönetim tarafından gururla kullanılırken, eleştirel yorumlarda genellikle 'alaycı' bir dille tekrarlanarak üniversitenin vaatleri ile gerçekleri arasındaki uçurumu vurgulamak için kullanılmıştır. Üniversitenin kamuoyundaki en baskın imajı, şüphesiz 'ülkücü yuvası' ve 'faşist' bir okul olduğudur. Bu imaj, okula yönelik hem dışarıdan gelen önyargıların hem de içerideki öğrencilerin yaşadığı olumsuz deneyimlerin bir ürünüdür. Mezunların bile 'utana sıkıla' okullarının adını söylediği, sürekli bir savunma veya açıklama yapma ihtiyacı hissettiği belirtilmiştir. Okulun bölünmesi ve bazı önemli fakülteleri kaybetmesi de bu köklü imajın son yıllarda daha da zedelenmesine neden olmuştur.

Üniversitenin idari personeli, özellikle de öğrenci işleri, yorumlarda neredeyse istisnasız bir şekilde olumsuz değerlendirilmiştir. Öğrenciler, idari personeli 'çay içip muhabbet etmekle meşgul', 'işlerden bihaber', 'ulaşmaya çalıştığınızda ananızdan emdiğiniz sütü burnunuzdan getiren dinazor/uyuz/geri kalmis zihniyete sahip' gibi çok ağır ifadelerle eleştirmiştir. Mezuniyet işlemlerinin aylarca sürmesi, ders kayıtlarında yaşanan kaos, bilgi taleplerine ilgisiz ve laubali cevaplar verilmesi ve genel olarak öğrenciye yardımcı olmaktan uzak, bürokratik ve yavaş bir işleyişin hakim olması, en sık tekrarlanan şikayetlerdir. Öğrenci işlerine işi düşen bir öğrencinin durumunun 'haline acırım' veya 'sıçtın demektir' gibi ifadelerle özetlenmesi, idari birimlerdeki problemin ne kadar kronik ve ciddi olduğunu göstermektedir.

İş ve kariyer olanakları açısından Gazi Üniversitesi, mezunlarına çift yönlü bir tablo sunmaktadır. Özellikle İİBF mezunları için kamu sektörü ve KPSS'de büyük bir başarı oranı olduğu, 'açılan tüm sınav sonuçlarına bakın, tüm kurumlara bakın, yarısından fazlası gazilidir' gibi ifadelerle sıkça vurgulanmıştır. 'Gazili gaziliyi tutar' anlayışının özellikle devlette işe girmede önemli bir avantaj sağladığı belirtilmektedir. Ancak, özel sektör için durum tam tersidir. Mezunların 'eksik, donanımsız' ve 'özgüvensiz' olduğu, yabancı dil ve pratik bilgi eksiklikleri nedeniyle özel sektörde ODTÜ, Bilkent gibi üniversitelerin mezunlarıyla rekabet edemedikleri yönünde güçlü eleştiriler bulunmaktadır. Bu durum, üniversitenin kariyer hedefini daha çok 'devlete kapağı atmak' üzerine kuran bir öğrenci profili yetiştirdiğini göstermektedir.

Ankara'da okumanın kendisi, öğrenciler için karışık duygular barındırmaktadır. Üniversitenin merkezi konumu, şehrin olanaklarına kolay erişim sağlaması açısından bir avantaj olarak görülmektedir. Ancak, Ankara'nın genel olarak öğrenciler için 'soğuk', 'sıkıcı' ve sosyal açıdan yetersiz bir şehir olduğu yönünde eleştiriler de mevcuttur. Bir öğrenci, Ankara'yı 'ya çocuk gibi park gezersiniz ya da pavyon' şeklinde özetleyerek gençlere hitap etmediğini savunurken, bir diğeri ise Ankara'da yaşamayı göze alanların Gazi'yi tercih edebileceğini belirtmiştir.