DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ

Adalet ve eşitlik konularında üniversite ciddi eleştiriler almaktadır. Özellikle Yabancı Diller Yüksekokulu'nda yaşananlar (dönem ortasında not sistemi değişikliği, zor sınav sonrası ücretli kurs açılması ve sadece bir grup öğrencinin notlarının yükseltilmesi) adaletsizlik hissini körüklemiştir. Benzer şekilde, denetimsiz yapılan Erasmus dil sınavı, dürüst çalışan öğrencilerin kendilerini "keriz gibi" hissetmesine neden olmuştur. Öğrencilerin düşüncelerinin önemsenmemesi, protesto haklarının engellenmesi ve yabancı uyruklu öğrencilere yönelik farklı uygulamalar olduğu iddiaları da bu kategorideki olumsuz yorumlardır. Okulun para odaklı olduğu, HGS uygulaması ve harçlar gibi konularla öğrenciden haksız kazanç sağladığı algısı da yaygındır.

Akademik kadro ve eğitim kalitesi, üniversitenin en çelişkili ve en çok tartışılan yönüdür. Bir yanda, özellikle Tıp ve Mühendislik gibi alanlarda "dünya çapında kaliteli", "idealist" ve öğrencisine kariyer yolu açan hocaların varlığına dair güçlü olumlu yorumlar bulunmaktadır. Mühendislik eğitiminin Ege Üniversitesi'nden daha köklü ve iyi olduğu, Tıp Fakültesi'nin ise spesifik başarılara imza attığı sıkça vurgulanır. Diğer yanda ise, özellikle İİBF ve diğer bazı fakültelerde "70'li 80'li yıllardaki kafaları yaşayan", "egoist ve kendini tanrı sınıfında gören", dersleri slayttan ibaret anlatan ve öğrenciye değer vermeyen bir hoca profilinden şikayet edilmektedir. 2010'lu yılların başındaki yorumlarda Hukuk Fakültesi'nin kan kaybettiği belirtilirken, son dönemlerde liyakatsizlik, nepotizm ("her bölüm akraba ve karı koca hocaların ağalığında") ve eğitim kalitesinin genel olarak düştüğü yönünde ciddi eleştiriler göze çarpmaktadır. Bu durum, eğitim kalitesinin fakülteden fakülteye ve hatta hocadan hocaya büyük farklılıklar gösterdiğini ortaya koymaktadır.

Verilen metinlerde bu konu hakkında herhangi bir yoruma rastlanmamıştır.

Derslerin işlenişi ve değerlendirme sistemleri konusunda ciddi şikayetler bulunmaktadır. Özellikle İİBF'de ders geçme sisteminin adaletsiz olduğu, 1.80 ortalama kuralının ve bağıl not sisteminin öğrencileri mağdur ettiği sıkça dile getirilmiştir. Dönem ortasında geçme notunun 70'ten 80'e çıkarılması, finallerin bütlerden sonra açıklanması gibi uygulamalar, keyfi ve öğrenciyi düşünmeyen bir yönetim anlayışını yansıtmaktadır. Ekonometri bölümünde alakasız ve zorunlu derslerin yüklenmesi, zorunlu devamlılık ve ağır sınavlar da eleştirilen diğer konulardır. Genel kanı, derslerin ve sınavların zor olduğu ancak bu zorluğun her zaman kaliteli bir eğitim anlamına gelmediği, aksine keyfi uygulamalarla öğrencilerin hayatını zorlaştırdığı yönündedir.

Güvenlik ve denetim konusu, üniversitenin en zayıf halkalarından biri olarak görülmektedir. Yorumlarda kampüslere girişlerin kontrolsüz olduğu, "her isteyen vatandaş girebilir yani adam öldürmek isteyeninden tutun tecavüzcüsüne röntgencisine kadar" denilerek bu durumun tehlikelerine dikkat çekilmiştir. Siyasi kavgalar sırasında güvenlik ekibinin olayları sadece izlediği ve müdahale etmediği iddia edilmiştir. Tınaztepe ve Dokuzçeşmeler kampüslerinde başıboş köpeklerin çeteler halinde dolaşması ve öğrencilere tehlike yaratması da önemli bir güvenlik sorunu olarak belirtilmiştir. 2006 ve 2007 yıllarındaki eski yorumlarda ise tam tersine, kampüs girişlerinde aşırı ve keyfi denetimlerden, öğrencilerin kendi fakülteleri dışındaki kampüslere sokulmamasından şikayet edilmiştir. Bu durum, güvenlik politikasının zaman içinde tutarsız bir şekilde değiştiğini göstermektedir.

Üniversitenin kampüs yapısı, en çok eleştirilen ve en büyük hayal kırıklığı olarak görülen konudur. Fakültelerin İzmir'in çeşitli yerlerine dağılmış olması, bir "kampüs ruhu" oluşmasını engellemektedir. Özellikle ana yerleşke olan Tınaztepe, "dağ başı", "Allah'ın unuttuğu yer", "otlak arazi" gibi ifadelerle sürekli olarak eleştirilmiştir. Yokuşlu arazi, binalar arası mesafenin uzaklığı ve sosyal alanların yetersizliği Tınaztepe'nin en belirgin sorunlarıdır. İlk yıllarda bir şantiye görünümünde olduğu, sonrasında stadyum, amfi tiyatro gibi eklentilerle fiziksel olarak geliştiği ancak izole ve ruhsuz yapısının değişmediği belirtilmektedir. İİBF ve Hukuk fakültesi binaları eski, bakımsız ve pis olarak nitelendirilmiştir. Buna karşın, özellikle Buca Eğitim Fakültesi kampüsü "yemyeşil", "çölde bir vaha" gibi ifadelerle övülmüş, Alsancak'taki eski GSF ve Balçova'daki sağlık kampüsü de konumları nedeniyle olumlu bulunmuştur. Son yıllarda Tınaztepe'deki merkez kütüphanenin zenginliği ve kalitesi ise olumlu bir nokta olarak öne çıkmıştır.

Kampüs içi ulaşım, özellikle Tınaztepe gibi geniş ve yokuşlu bir yerleşkede önemli bir sorun olarak görülmektedir. Öğrencilerin fakültelerine ulaşmak için "ring" olarak adlandırılan ücretsiz otobüsleri beklemek zorunda kalması ve bu seferlerin yetersizliği eleştirilmektedir. Ana kapıda her an 200 kişinin ring beklemesi gibi ifadeler, bu hizmetin talebi karşılayamadığını göstermektedir. Ayrıca, yerleşke şoförlerinin durakta durmaması gibi keyfi davranışlar da şikayet konusu olmuştur. Son dönemde artan trafik yoğunluğu ve sık yaşanan kazalar da kampüs içi ulaşımın zorluklarına eklenmiştir.

Üniversitedeki siyasi atmosfer, özellikle eski tarihli yorumlarda gergin ve kutuplaşmış olarak tasvir edilmektedir. 2009'da bir öğrencinin müzik yaptığı için saldırıya uğraması, 2015'te "Atatürk'ün askerleriyiz" ve "Apocuyuz" sloganları atan gruplar arasında bıçaklı kavgalar yaşanması gibi olaylar, kampüsteki ideolojik çatışmaları göstermektedir. 2013 Gezi Direnişi sırasında ise hocaların öğrencilere destek olması ve yoklama almaması olumlu bir anı olarak aktarılmıştır. Ancak daha yakın tarihli bir yoruma göre, üniversitede belirli bir siyasi görüşün (AKP) dominant olduğu, farklı fikirlere izin verilmediği ve protestoların engellendiği iddia edilmektedir. Bu durum, üniversitenin zamanla daha baskıcı bir ortama evrildiği algısını yaratmaktadır.

Üniversitenin sosyal yaşamı, kampüslerin dağınık ve izole yapısı nedeniyle zayıf bulunmaktadır. Özellikle Tınaztepe kampüsü için "hayat yok denilecek kadar azdır" ve "kampüs hayatına dair hiçbir şey yoktur" gibi ifadeler kullanılmıştır. Öğrencilerin ders bitince hemen okuldan ayrılma isteği duyduğu, sosyalleşme imkanlarının kısıtlı olduğu belirtilmektedir. Buna karşın, öğrenci topluluklarına katılarak ve Buca dışında İzmir'in olanaklarından faydalanarak sosyal bir hayat kurmanın mümkün olduğu da vurgulanmaktadır. Buca Eğitim Fakültesi ve İİBF kampüslerinin çevresindeki kafelerin ve mekanların sosyalleşme için birer sığınak olduğu, ancak genel bir kampüs atmosferinin eksikliği hissedilmektedir.

Üniversitenin teknolojik altyapısı, özellikle öğrenci bilgi sistemi (DEBİS) ve online hizmetler konusunda sürekli olarak eleştirilmektedir. Web sitesinin 2000'lerin başından kalma, kullanışsız ve bilgiye ulaşmanın çok zor olduğu belirtilmiştir. Ders kayıt dönemlerinde sistemin düzenli olarak çökmesi, öğrencilerin saatlerce F5 tuşuna basmak zorunda kalması adeta bir ritüele dönüşmüştür. Pandemi dönemindeki uzaktan eğitim sürecinde de altyapının yetersiz kaldığı, sistemlerin sürekli hata verdiği ve üniversitenin bu süreci iyi yönetemediği vurgulanmıştır. Yüksek lisans başvuru ekranındaki fotoğraf yükleme talimatlarının bile ne kadar ilkel olduğu, okulun dijital çağa ayak uyduramadığının bir kanıtı olarak sunulmuştur.

Üniversiteye ulaşım, özellikle Tınaztepe kampüsü için kronik bir sorun olarak görülmektedir. Yorumlarda "gelmek bilmeyen 70", "ağzına kadar dolu olan beleşkeler" gibi ifadelerle ESHOT otobüslerinin yetersizliği ve aşırı kalabalık olduğu sürekli vurgulanmıştır. Tınaztepe'ye metronun gelmesinin uzak bir hayal olduğu, öğrencilerin uzun yıllar daha ESHOT'a mahkum kalacağı belirtilmiştir. Şirinyer trafiğinin İzmir'in en kötüsü olduğu ve ulaşımı daha da zorlaştırdığı ifade edilmiştir. Bornova'dan ulaşımın 15-17 dakika sürdüğü gibi daha olumlu yorumlar olsa da, genel kanı ulaşımın zaman alıcı ve eziyetli olduğu yönündedir. Son yıllardaki bir yorumda ise Fahrettin Altay'a yeni bir hattın gelmesiyle ulaşımın kolaylaştığı belirtilmiştir.

Yabancı dil eğitimi ve uluslararası fırsatlar konusunda hem olumlu hem de olumsuz yorumlar bulunmaktadır. İngilizce hazırlık eğitiminin "ciddi" ve "kaliteli" olduğu, sıfır İngilizce ile gelen bir öğrenciyi iyi bir seviyeye getirebildiği belirtilmiştir. Ancak hazırlık sınıfında dönem ortasında değiştirilen kurallar, adaletsiz sınav ve notlandırma uygulamaları ciddi eleştirilere neden olmuştur. Erasmus dil sınavının online ve denetimsiz yapılması, dürüst öğrencileri mağdur eden bir başka uygulama olarak öne çıkmıştır. Son yıllarda artan yabancı uyruklu öğrenci kontenjanı ise okulun demografik yapısını değiştiren ve bazı öğrenciler tarafından olumsuz karşılanan bir gelişmedir.

Yemekhane hizmetleri konusunda ciddi ve istikrarlı şikayetler mevcuttur. Özellikle Tınaztepe kampüsündeki yemekhanenin kalitesinin "günden güne kötüye gittiği" belirtilmiştir. Pişmemiş tavuk, tatsız makarna, salatadan böcek ve kıldan çıkması gibi mide bulandırıcı deneyimler aktarılmıştır. Öğrenciler, başka seçenekleri olmadığı için ucuzluğundan dolayı yemekhaneyi kullanmaya devam ettiklerini ifade etmişlerdir. Buna karşın, özellikle 2021 tarihli bir yorumda İİBF yemekhanesinin beğenildiği ve KYK yurtlarından daha iyi olduğu belirtilmiştir. Ancak 2023'te yapılan %193'lük zam, yemek fiyatlarını tekrar bir protesto konusu haline getirmiştir. Genel olarak, yemek kalitesi düşük, hijyen sorunlu ancak fiyatı (zamlar öncesi) tek alternatif olduğu için katlanılabilir düzeyde görülmektedir.

Üniversitenin yurt ve barınma imkanları hakkında çok az yorum bulunmaktadır. Mevcut yorumlar daha çok Buca ve çevresinde ev kiralamanın zorluklarına odaklanmıştır. Bir öğrenci, KYK yurdunda "çomar oda arkadaşlarıyla kalmaktan" şikayet ederken, bir diğeri ise yeni kazanan kardeşi için yurt bulamadığını, her yerin dolu ve fiyatların çok yüksek olduğunu belirtmiştir. Bu durum, özellikle şehir dışından gelen öğrenciler için barınma sorununun önemli bir mesele olduğuna işaret etmektedir. Yurtların kapasitesi veya kalitesi hakkında doğrudan bir yorum yer almamaktadır.

Dokuz Eylül Üniversitesi'nin imajı, dışarıdan algılanan prestiji ile içeriden yaşanan gerçekler arasındaki makasla şekillenmektedir. Birçok öğrenci, üniversitenin "isminin ağırlığının cisminin hacmini geçtiğini" düşünmektedir. Özellikle mühendislik ve tıp gibi alanlarda diplomasının sektörde değerli olduğu ve iş bulmayı kolaylaştırdığı belirtilse de, öğrenciler "Ben ODTÜlüyüm" derkenki gururu ve aidiyeti hissetmediklerini ifade etmektedirler. Üniversitenin Ege Üniversitesi'nin gölgesinde kaldığı, şehirle yeterince bütünleşemediği ve "üvey evlat" muamelesi gördüğü yönünde yaygın bir kanı vardır. Son yıllardaki yorumlar, siyasi kadrolaşma, artan yabancı öğrenci kontenjanı ve yönetimden memnuniyetsizliğin üniversitenin imajını daha da olumsuz etkilediğini, onu bir "lise" seviyesine düşürdüğünü iddia etmektedir.

İdari personel ve öğrenci işleri, üniversitenin en çok şikayet alan birimleridir. Yorumlar, 2000'lerin başından günümüze dek bu konuda hiçbir iyileşme olmadığını, aksine durumun kronikleştiğini göstermektedir. Öğrenci işleri çalışanları "mağluklar", "öğrenciye zerre saygı duymayan", "işini bilmeyen" ve "kaba" olarak nitelendirilmiştir. Başvuruların son gününde telefonlara cevap verilmemesi, birimlerin topu birbirine atarak öğrenciyi mağdur etmesi (ping-pong diplomasisi), basit bir belge işleminin bile bir eziyete dönüşmesi sıkça tekrarlanan senaryolardır. Hastane personelinin ilgisizliği ve kabalığı da benzer şekilde sert eleştirilere maruz kalmıştır. Genel kanı, idari birimlerin öğrencinin hayatını kolaylaştırmak yerine zorlaştırmak için var olduğu yönündedir.

Üniversitenin, mezunlarına iş ve kariyer konusunda avantaj sağladığı yönünde olumlu bir algı bulunmaktadır. Özellikle İzmir ve çevresinde "Dokuz Eylül" etiketinin bir karşılığı olduğu ve iş bulmayı kolaylaştırdığı belirtilmiştir. Mühendislik ve İİBF gibi bölümlerden mezun olanların piyasada arandığı, hatta yurt dışına açılanların olduğu ifade edilmiştir. Ancak, staj konusunda üniversitenin katı ve öğrenciye yardımcı olmayan bir tutum sergilediği, özellikle pandemi döneminde online stajlara sigorta yapmayarak fırsatların kaçmasına neden olduğu yönünde şikayetler de vardır.

Şehir yaşamı, DEÜ deneyiminin en pozitif ve kurtarıcı unsuru olarak görülmektedir. Yorumlarda üniversitenin kendisi ne kadar eleştirilse de, "İzmir'de okumak muhteşemdir" ifadesi genel bir kanıyı yansıtmaktadır. Öğrenciler, mezun olduklarında "DEÜ'de okuduk" yerine "İzmir'de okuduk" diyeceklerini belirterek, şehrin üniversitenin önüne geçtiğini vurgulamışlardır. Alsancak, Karşıyaka, Bornova gibi merkezlere ulaşım imkanı, şehrin genel atmosferi ve sosyal olanakları, Buca'nın ve kampüslerin yarattığı olumsuzlukları bir nebze de olsa telafi etmektedir. Ancak, Buca'nın İzmir'in genelinden kopuk, "köy gibi" ve yaşanması zor bir yer olduğu da sıkça tekrarlanan bir eleştiridir. Özetle, öğrenciler İzmir'i sevmekte ancak üniversitenin konumlandığı Buca'dan nefret etmektedir.