DİCLE ÜNİVERSİTESİ

Adalet ve eşitlik kavramları, özellikle akademik ve idari atamalardaki liyakatsizlik iddiaları üzerinden yoğun bir şekilde eleştirilmiştir. 2010'lu yıllardaki yorumlar, Fethullah Gülen cemaatinin üniversiteyi zapt ettiğini, kendilerinden olmayanlara yaşama hakkı tanımadığını ve atamaların tamamen ideolojik kriterlere göre yapıldığını iddia etmektedir. AKP'li bir milletvekilinin 2014'teki açıklamaları da bu iddiaları destekler nitelikte olup, rektörün 'paralel yapıya' hizmet ettiğini ve üniversitede yolsuzluk yapıldığını öne sürmüştür. Bu yorumlar, belirli bir dönemde üniversitede ciddi bir ayrımcılık ve adaletsizlik ortamının hakim olduğuna işaret etmektedir.

Üniversitenin akademik yapısı hakkında ciddi çelişkiler ve dönemsel farklılıklar göze çarpmaktadır. Tıp ve Diş Hekimliği fakülteleri, sürekli olarak Türkiye'nin en iyi cerrah ve hekimlerini yetiştirdiği yönünde övgü alırken, diğer bölümler için durum tam tersidir. Özellikle 2008-2014 yıllarındaki yorumlarda, akademik kadro alımlarının liyakat yerine ideolojik ve cemaat bağlantılarına göre yapıldığı, bu durumun nitelikli hocaların kurumdan ayrılmasına neden olduğu ve eğitimin kalitesini düşürdüğü sert bir dille eleştirilmiştir. Sosyal bilimler gibi alanların ihmal edildiği ve üniversitenin bilim yerine siyaset ürettiği yönünde şikayetler de mevcuttur. Daha yakın tarihli yorumlarda ise bazı hocaların egolu tavırları ve eğitim sisteminin genel yetersizliği gibi konular öne çıkmaktadır. Kısacası, Tıp Fakültesi bir başarı hikayesi olarak görülürken, üniversitenin geneli için akademik kalite ve liyakat konusunda ciddi soru işaretleri bulunmaktadır.

Verilen metinlerde bu konu hakkında herhangi bir yoruma rastlanmamıştır.

Ders içerikleri ve uygulamaları hakkında sınırlı sayıda fakat önemli eleştiriler bulunmaktadır. Özellikle 2011 yılındaki bir yorumda, köklü bir üniversite olmasına rağmen birçok fakültede yaz okulunun ve ikinci öğretimin bulunmaması bir eksiklik olarak görülmüştür. Kürt Dili ve Edebiyatı bölümünde derslerin ve tezin Türkçe yapılması kararı, üniversitenin kimliğiyle çelişen bir durum olarak dikkat çekmiştir. Ayrıca, 2020'de uzaktan eğitim döneminde gece yarısına yakın saatlerde ders yapılması, öğrenci mağduriyetine yol açan bir uygulama olarak eleştirilmiştir. Bu yorumlar, ders planlaması ve müfredat uygulamalarında ciddi sorunlar yaşandığını göstermektedir.

Güvenlik ve denetim uygulamaları konusunda ciddi tutarsızlıklar ve eleştiriler göze çarpmaktadır. Bir yandan, 2007'deki gibi büyük siyasi protestolar sırasında polisin ortadan kaybolduğu ve olaylara müdahale etmediği iddia edilirken, diğer yandan 2017'de üniversite girişinde tüm toplu taşıma araçlarının durdurulup öğrenci kimlik kontrolü yapılması 'saçma bir güvenlik uygulaması' olarak nitelendirilmiştir. Ayrıca, 2013'te okul ile yurt arasındaki karanlık yolda taciz olayları yaşandığına dair haberler, güvenliğin yetersizliğine işaret etmektedir. Kampüste başıboş köpeklerin varlığı ve kimin girip çıktığının belli olmaması da güvenlik zafiyeti olarak görülmektedir.

Kampüs yapısıyla ilgili yorumlar ortak bir noktada birleşmektedir: Üniversite, Türkiye'nin ve hatta dünyanın en büyük kampüs arazilerinden birine sahip olmasına rağmen bu potansiyeli değerlendirememektedir. Kampüsün "içi bomboş", "çoğu yeri tarla", bakımsız ve fakülteler arası mesafelerin çok uzak olduğu sıkça dile getirilen şikayetlerdir. Bu durumun sosyal hayatı olumsuz etkilediği ve kampüs içi ulaşımı bir sorun haline getirdiği belirtilmektedir. Olumlu olarak ise kampüsün Dicle Nehri'ne hakim bir tepede olması, geniş yeşil alanları ve güzel manzarası takdir edilmektedir. Ancak genel kanı, devasa arazinin kötü yönetildiği ve yeterince geliştirilmediği yönündedir.

Verilen yorumlarda bu konu hakkında detaylı bir analize olanak sağlayacak yeterli bilgiye rastlanmamıştır. Yalnızca bir yorumda, fakülteler arası mesafenin uzak olmasından dolayı ring servislerinin çok az olduğu belirtilmiştir, bu da kampüs içi ulaşımın bir sorun olabileceğine işaret etmektedir.

Siyasi olaylar, Dicle Üniversitesi hakkındaki yorumların en baskın ve en endişe verici temasını oluşturmaktadır. Özellikle 2005-2015 arası dönem, üniversitenin adeta bir siyasi arenaya dönüştüğünü göstermektedir. 2007 tarihli çok detaylı bir yorumda, PKK sempatizanı öğrencilerin 'milliyetçi' olarak nitelendirilen öğrencilere yönelik baskıları, Türk bayrağı açmanın veya 'Türkiye' yazılı eşofman giymenin tehdit sebebi olduğu, yurtlarda PKK bayrağı asılmasına göz yumulduğu ve rektörlük önünde "Kürdistan mehmetçiğe mezar olacak!" gibi sloganların atıldığı iddia edilmektedir. 2013-2014 yıllarında ise bu kez Hizbullah yanlısı gruplarla diğer öğrenci grupları arasında satırlı sopalı kavgalar yaşandığı, polisin bu gruplara destek verdiği ve üniversitenin bir 'cihat' alanına döndüğü belirtilmiştir. Bu yorumlar, üniversitenin farklı dönemlerde farklı radikal grupların çatışma alanı olduğunu ve eğitim ortamının bu olaylar nedeniyle ciddi şekilde zehirlendiğini ortaya koymaktadır.

Öğrenci yorumlarına göre Dicle Üniversitesi'nde sosyal yaşam neredeyse yok denecek kadar azdır. Bu durum, hemen hemen tüm yorumlarda ortak bir şikayet olarak öne çıkmaktadır. Fakülteler arasındaki uzak mesafeler, sosyal etkileşimi engelleyen en büyük faktör olarak gösterilmektedir. Üniversitenin kongre merkezi gibi imkanlara sahip olmasına rağmen çok az sayıda etkinlik düzenlenmesi eleştirilmiştir. Öğrencilerin sosyalleşebileceği alanların kısıtlılığı ve sosyal aktivitelerin eksikliği, üniversite hayatını "sıkıcı" ve "ruhsuz" hale getiren temel sorunlar olarak tanımlanmaktadır.

Teknolojik altyapı ve donanım konusunda hem olumlu tanıtım metinleri hem de olumsuz kullanıcı deneyimleri bulunmaktadır. 2022 tarihli bir tanıtım metni, üniversitenin DÜBTAM gibi ileri teknoloji cihazlara sahip bir araştırma merkezine ve modern bir Teknokent'e sahip olduğunu belirtirken, öğrenci ve hasta yorumları daha karamsar bir tablo çizmektedir. Hastanedeki asansörlerin sürekli sorunlu olması, bazı fakültelerin donanımsız ve yetersiz kalması, hastane ekipmanlarının kirden kararmış olması gibi şikayetler, teknolojik ve fiziki altyapının bazı alanlarda yetersiz ve bakımsız olduğunu göstermektedir.

Verilen yorumlarda bu konu hakkında detaylı bir analize olanak sağlayacak yeterli bilgiye rastlanmamıştır. Sadece birkaç yorumda ulaşımın rahat olduğu, şehir merkezinden minibüs ve otobüslerle kolayca gelinebildiği belirtilmiştir.

Verilen yorumlar arasında uluslararası fırsatlar veya yabancı dil eğitimiyle ilgili doğrudan bir değerlendirme bulunmamaktadır. Sadece bir öğrencinin, üniversitedeki olumsuz ortamdan kurtulmak için "1 dönemi erasmus ile kurtaracağız" demesi, bu tür fırsatların varlığına ancak öğrencilerin bunu bir 'kaçış' olarak gördüğüne işaret etmektedir.

Yemekhane ve kafeteryalarla ilgili yorumlar genellikle olumsuzdur. Yemekhanelerin iç karartıcı olduğu, kafeteryaların hem berbat hem de çok pahalı olduğu belirtilmiştir. Özellikle bir döner deneyiminin 'dönerden soğutacak' kadar kötü olduğu vurgulanmıştır. Kantinlerde hijyenin zayıf olduğu da eklenen eleştiriler arasındadır. Buna karşılık, çok eski bir yorumda yemeklerin mükemmel olduğu söylenmiş, bu da zamanla kalitenin düştüğünü düşündürmektedir.

Yurtlar ve barınma olanakları hakkında çelişkili ve dönemsel olarak farklılaşan yorumlar bulunmaktadır. 2007 yılındaki bir yorum, yurtlarda ciddi siyasi baskıların yaşandığını, öğrencilerin dolaplarına Türk bayrağı bile asamadığını iddia ederek olumsuz bir tablo çizerken, 2015 yılındaki bir yorum ise ev ve yurt sıkıntısı yaşanmayacağını belirterek daha olumlu bir bakış açısı sunmaktadır. Genel olarak barınma imkanlarının var olduğu ancak yurtlardaki atmosferin siyasi gerilimlerden etkilenebildiği anlaşılmaktadır.

Dicle Üniversitesi'nin imajı, yıllar içinde siyasi olaylar ve idari skandallarla ciddi şekilde yıpranmıştır. Yorumlarda üniversite sık sık "PKK yuvası", "terörist yetiştiren üniversite", "FETÖ'nün kalesi" veya "Hizbullahçıların cirit attığı yer" gibi son derece olumsuz ve radikal etiketlerle anılmıştır. Bu durum, üniversitenin bir bilim yuvası olmaktan çok, bir çatışma ve ideoloji merkezi olarak algılandığını göstermektedir. Cem Yılmaz'ın katıldığı bir etkinlikte yaşananlar, öğrenci kitlesinin imajına yönelik olumsuz algıyı pekiştirmiş ve okul 'lise dengi' olarak nitelendirilmiştir. Bu ağır eleştirilerin yanı sıra, bazı öğrenciler bu suçlamalara karşı çıkarak üniversiteyi savunmuş ve imajının '3-5 çapulcunun hareketiyle' lekelenmemesi gerektiğini belirtmiştir.

İdari personel ve yönetimle ilgili yorumlar genel olarak olumsuzdur. Özellikle hastane personelinin ve sekreterlerin kaba, ilgisiz ve suratsız tavırları sıkça şikayet konusu olmuştur. Bir yorumda tıbbi sekreterlerin 'gaddar ve empatiden yoksun' olduğu belirtilirken, başka bir yorumda doktorun kendisini beklediğini söyleyen bir hastaya sekreterin 'mümkünatı yok sizi alamam' dediği aktarılmıştır. Öğrenci işleri gibi birimlerin telefonlara cevap vermemesi de önemli bir sorundur. Üniversite yönetiminin ise genel olarak iyi olmadığı, öğrencilerin sorunlarıyla ilgilenmediği ve üniversiteyi geliştirmek için çaba göstermediği yönünde bir kanı hakimdir.

İş ve kariyer olanakları konusunda doğrudan bir yorum olmasa da, bazı ifadeler dolaylı olarak bu konuda fikir vermektedir. Bir öğrencinin, 'üniversiteyi yarıda bırakanların genellikle en zengin insanlar olduğunu' söyleyerek okulu bırakmayı tavsiye etmesi, üniversite diplomasının kariyer için bir güvence olarak görülmediğini ima etmektedir. Benzer şekilde, Cem Yılmaz etkinliği sonrası yapılan bir yorumda, mezunların 'muhtemel işsizlik istatistiklerini şenlendireceği' öngörüsü de üniversitenin kariyer beklentilerini karşılamadığına dair olumsuz bir algıyı yansıtmaktadır.

Diyarbakır şehir yaşamı hakkında farklı bakış açıları mevcuttur. Bir yandan şehrin maddi olarak sıkıntı yaşanmayacak, gezilip görülecek tarihi yerlere (surlar, kaleler) sahip, büyük AVM'leri olan bir yer olduğu belirtilmiştir. Diğer yandan ise 2015'teki yorumlarda görüldüğü gibi, şehirdeki siyasi gerilim, çatışma ve patlamalar öğrencilerin yaşam kalitesini ve güvenliğini ciddi şekilde tehdit etmektedir. Bir öğrencinin 'savaşın ortasına düşmekten korkuyorum' şeklindeki endişesi, şehrin siyasi atmosferinin üniversite hayatını nasıl etkilediğinin çarpıcı bir örneğidir. Disko gibi eğlence mekanlarının olmaması da bir eksiklik olarak not edilmiştir.